Dị Ứng Thời Tiết

Y học nhận định, dị ứng thời tiết là tình trạng cơ thể xảy ra những phản ứng bất thường bởi vấn đề thời tiết gây ra. Thông thường sẽ là trời đột ngột chuyển lạnh sang nóng và ngược lại, những yếu tố xung quanh môi trường như lông động vật, bụi bẩn, phấn hoa, nấm mốc sẽ nhanh chóng tác động tới cơ thể, hệ miễn dịch chịu sự tấn công bất ngờ dẫn tới mất kiểm soát và bộc phát lên da bằng tình trạng mẩn ngứa, phát ban.

Theo chuyên gia của Vietmec cho biết, cơ chế xảy ra các phản ứng này cụ thể là hệ miễn dịch bị tác động gây ra rối loạn, chúng sẽ hình thành những kháng thể nhằm phản ứng lại những dị nguyên gây mẫn cảm từ môi trường và dẫn tới các biểu hiện dị ứng thời tiết.

Trong đó, dị ứng thời tiết sẽ được phân loại thành 2 nhóm khác nhau, gọi là dị ứng thời tiết lạnh và dị ứng thời tiết nóng.

• Dị ứng thời tiết nóng: Khi nhiệt độ môi trường cơ mức cao, cơ thể thường sẽ đổ khá nhiều mồ hôi khiến cho da luôn trong trạng thái dính nhờn, ẩm ướt khá khó chịu. Lúc này, các vi khuẩn, bụi bẩn sẽ bám nhiều trên da, đồng thời còn có thêm các tế bào chết khiến lỗ chân lông bít tắc và dẫn tới viêm da. Bên cạnh đó, cơ thể chúng ta khi khó chịu vì nhiệt độ cao quá mức sẽ bùng phát dị ứng thời tiết kèm nhiều vấn đề khác như nóng gan, tiêu hóa kém,...
• Dị ứng thời tiết lạnh: Đây là dạng dị ứng khá thường gặp khi cơ thể phản ứng mạnh mẽ với nhiệt độ lạnh. Mùa đông thường khiến độ ẩm bị giảm sâu, nhiệt độ lạnh giá làm làn da bị mất nước, toàn thân dễ nứt nẻ, bong vảy trắng và khi sờ vào thấy rất thô ráp. Đặc biệt lúc này hệ thống tai - mũi - họng cũng dễ bị bệnh, nếu tiếp xúc với dị nguyên, bạn vừa dễ bị dị ứng thời tiết, vừa dễ mắc các bệnh liên quan tới hô hấp.

Bệnh dị ứng thời tiết sẽ có các triệu chứng khá dễ nhận biết đó là:

• Làn da bị ửng đỏ và ngứa ngáy mãi không khỏi: Đối với vấn đề làn da bị ngứa và ửng đỏ, mức độ biểu hiện ở mỗi người sẽ khác nhau.
• Người bệnh có dấu hiệu bị bội nhiễm da: Các vết mẩn đỏ và dị ứng sẽ đi kèm với mụn chứa dịch vàng, da tổn thương nặng nề hơn, gây mất thẩm mỹ cũng như làn da bị phá hủy khá nghiêm trọng. Theo đó, tình trạng này sẽ có tỷ lệ xảy ra khá cao khi cơ thể gặp phải môi trường có độ ẩm cao và trời mưa kèm lạnh.
• Bệnh nhân ngứa rát kéo dài: Cơn ngứa sẽ có thời gian phát tác dài hoặc ngắn tùy tình trạng dị ứng của mỗi người. Bệnh càng nặng sẽ càng ngứa ngáy dữ dội hơn, thậm chí có người còn cào gãi làm da bị trầy xước nặng.
• Mũi bị viêm dị ứng: Khi mắc dị ứng thời tiết, biểu hiện bệnh nhân không thể tránh khỏi đó chính là bị viêm mũi dị ứng. Triệu chứng điển hình nhất đó là mụi bị ngạt, thường xuyên hắt hơi và có cảm giác ngứa trong mũi. Có trường hợp chỉ bị viêm mũi dị ứng trong khoảng 1 giờ, cũng có người bị lâu hơn.
• Cơ thể nổi mề đay: Khi mắc dị ứng thời tiết, làn da sẽ nhanh chóng nổi mề đay với các vết sần khá dày, da ửng đỏ và sẽ không thể hết ngay lập tức.
• Thường khó thở và thở khò khè: Ở một số ít bệnh nhân, xuất hiện thêm tình trạng khó thở, khi thờ thường khò khè. Đặc biệt triệu chứng này khá nguy hiểm ở đối tượng là trẻ nhỏ.

Dù bệnh nhân gặp phải duy nhất hay nhiều dấu hiệu của dị ứng thời tiết cũng đều cần tới các cơ sở y tế để tiến hành thăm khám, nhận hướng dẫn khắc phục từ các bác sĩ. Không nên mang tâm lý chủ quan cho rằng bệnh tự khỏi sẽ dễ dẫn tới những ảnh hưởng tiêu cực cho sức khỏe và nhiều biến chứng khó lường.

Chúng ta vẫn thường nghĩ rằng, bị dị ứng thời tiết nguyên nhân chính là do thời tiết thay đổi đột ngột. Tuy vậy, thực tế không phải ai cũng bị dị ứng khi gặp phải yếu tố thời tiết không thuận lợi. Điều này còn phụ thuộc vào cơ địa, sức đề kháng, hệ miễn dịch của mỗi người. Cụ thể, dưới đây là những yếu tố góp phần tác động vào việc khởi phát dị ứng thời tiết:

• Thời tiết thất thường: Yếu tố đầu tiên chúng ta cần nhắc tới đó là vấn đề thời tiết, môi trường thay đổi bất ngờ, đặc biệt là vào thời điểm chuyển từ mùa này qua mùa khác, nhiệt độ quá thấp hoặc quá cao. Kèm với đó là vấn đề về độ ẩm, chất lượng không khí cũng như những di nguyên xuất hiện trong không khí. Khi cơ thể chưa kịp thích nghi sẽ phản ứng lại bằng các biểu hiện dị ứng như chúng tôi vừa nêu ra.
• Miễn dịch giảm chức năng: Hệ miễn dịch có vai trò chống đỡ, bảo vệ cho cơ thể trước những tác nhân gây hại, giúp tăng cường sức khỏe. Nhưng khi miễn dịch bị suy giảm vì một nguyên do nào đó, cơ thể sẽ rất dễ bị các vi khuẩn, virus, các tác nhân có hại tấn công và khởi phát nhiều bệnh lý khác nhau. Đặc biệt là chứng dị ứng thời tiết, các bệnh lý liên quan tới da liễu sẽ thường tái phát liên tục, dai dẳng không dứt.
• Do cơ địa: Dị ứng thời tiết cũng có thể dễ dàng xảy ra khi bạn thuộc vào nhóm người dễ dị ứng với bất cứ yếu tố nào trong môi trường sống hàng ngày. Có thể là nhạy cảm với phân hoa, ẩm mốc, nước hoa, lông chó mèo, hệ miễn dịch dễ bị tác động bởi các yếu tố nội sinh và ngoại sinh nên cũng rất dễ mắc bệnh khi thời tiết có sự thay đổi bất thường.
• Vấn đề di truyền: Thực tế, những bệnh lý có yếu tố dị ứng đều liên quan đến vấn đề di truyền trong huyết thống gia đình. Nếu cha, mẹ hoặc cả 2 đều bị dị ứng và các bệnh da liễu khác thì con cái sau này cũng sẽ có nguy cơ bị bệnh tương đối cao.

Có rất nhiều người đưa ra câu hỏi rằng dị ứng thời tiết liệu có lây từ người này qua người khác hoặc có nguy hiểm tính mạng không. Thực tế, bệnh dị ứng thời tiết nếu không được chữa trị từ đầu, để bệnh kéo dài chuyển nặng sẽ dẫn tới các biến chứng nguy hiểm cho da như: Da bị bội nhiễm, hình thành sẹo, bệnh nhân phù mạch, có người bị co thắt thanh quản, suy hô hấp, khó thở. Nặng nhất chính là tình trạng người bệnh bị sốc phản vệ. Do đó, đây là chứng bệnh chúng ta không thể chủ quan.

Đối với vấn đề lây nhiễm, dị ứng thời tiết không có khả năng lây từ người bệnh qua người khỏe, bệnh chỉ có yếu tố di truyền từ cha mẹ sang con cái. Vì vậy, chúng ta hoàn toàn có thể tiếp xúc, sinh hoạt chung trong không gian với những bệnh nhân mắc dị ứng. Nhưng một điều nữa bạn cần biết đó là dị ứng có thể phát triển từ một vùng nhỏ trên cơ thể và lây lan ra toàn thân nếu không trị kịp thời.

Bên cạnh việc sử dụng các loại thuốc, các mẹo dân gian hay thay đổi chế độ ăn uống, người bệnh nên ghi nhớ thêm một số lời khuyên hữu ích sau:

• Cần hạn chế tiếp xúc những môi trường nhiều khói bụi, lông động vật, phấn hoa.
• Khi ra ngoài nên đeo khẩu trang, quần áo dài tay để ngăn ngừa da và hệ hô hấp bị kích thích bởi các dị nguyên xung quanh.
• Vệ sinh cơ thể sạch sẽ, tránh sử dụng những sản phẩm chứa thành phần kích ứng da.
• Nghỉ ngơi hợp lý và nên tập luyện thể thao để cải thiện hệ miễn dịch, sức đề kháng và giúp cho việc hấp thu các dinh dưỡng tốt hơn.

Bị dị ứng thời tiết có khá nhiều phương pháp để xử lý hiệu quả. Tùy thuộc mức độ dị ứng nặng hay nhẹ ở mỗi người để có được giải pháp phù hợp. Theo đó, chúng ta nên tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám cụ thể, kê đơn cũng như đưa ra những hướng dẫn giúp đẩy lùi dị ứng nhanh chóng và ngăn ngừa tái phát. Một số cách được sử dụng hiện nay gồm:

Sử dụng tân dược chữa dị ứng thời tiết

Thuốc Tây giúp bệnh nhân giảm các triệu chứng dị ứng khá nhanh chóng, cho hiệu quả tốt ngay từ lần đầu sử dụng. Khi này, các bác sĩ thường kê cho người bệnh những loại thuốc sau:

• Thuốc kháng H2: Chỉ yếu sử dụng Doxepin và Cimetidine. Đây là các thuốc được dùng cho những bệnh nhân bị dị ứng nặng, thường sẽ uống kèm kháng H1.
• Thuốc kháng H1: Khi bệnh nhân bị dị ứng ở mức độ bình thường, sẽ chỉ cần sử dụng thuốc kháng Histamin H1, không cần dùng thêm H2.
• Thuốc Corticoid: Corticoid chỉ sử dụng với liều ngắn ngày, công dụng làm giảm cơn ngứa ngáy, ngăn ngừa bội nhiễm da.
• Thuốc Prednisolon: Sử dụng cho các bệnh nhân mắc thêm chứng nổi mề đay, cơ thể bị phù mạch.

Việc sử dụng thuốc dị ứng thời tiết cần phải thực hiện theo đúng những hướng dẫn của bác sĩ. Bệnh nhân tự đổi đơn thuốc, dùng quá liều hoặc mua thêm thuốc trôi nổi ngoài thị trường về dùng sẽ dễ khiến cơ thể bị nhờn thuốc, xảy ra tác dụng phụ, dị ứng nặng hơn.

Áp dụng công thức từ dân gian

Để có thể cải thiện tốt các cơn ngứa ngáy, mẩn đỏ khó chịu do dị ứng gây ra, có khá nhiều người lựa chọn sử dụng thêm những mẹo chữa được lưu truyền rộng rãi trong dân gian. Các cách này dùng nguyên liệu đơn giản, giá rẻ, thực hiện nhanh chóng và khá an toàn đối với cơ thể. Nhưng mẹo dân gian sẽ không thể chữa trị dị ứng thời tiết triệt để và cũng không thật sự phù hợp với những người bị dị ứng thể nặng.

Bạn có thể tham khảo những cách sau đây để trị dị ứng thời tiết:

Trà xanh: Trà xanh có khả năng kháng viêm, sát khuẩn, làm dịu làn da bị kích ứng cũng như thanh nhiệt và giải độc rất tốt. Bạn chăm chỉ sử dụng trà xanh sẽ giúp trị dị ứng hiệu quả, tăng cường nhiều dưỡng chất có lợi, chống lại quá trình oxy hóa da một cách đơn giản và tiết kiệm.

Cách thực hiện:

• Lá trà tươi mang rửa sạch, cho vào ấm nấu khoảng 2 lít nước cho sôi đều, sau đó để nguội.
• Uống trà thay cho nước lọc hàng ngày sẽ giúp cơ thể giảm ngứa ngáy, đào thải các độc tố.

Lá kinh giới: Đây là loại rau gia vị quen thuộc của người Việt Nam, được sử dụng nhiều trong các món ăn cần đến rau sống. Kinh giới có vị thơm mát, khả năng kháng viêm cũng như ngăn chặn những yếu tố dẫn tới dị ứng rất đáng ghi nhận nhờ thành phần Menthol Racemic, D-Menthol,...

Cách thực hiện:

• Bệnh nhân dùng một nắm vừa đủ lá kinh giới, rửa cho sạch và mang đi xay nhuyễn hoặc giã nát.
• Vắt lấy phần nước cốt của lá rồi hòa với một chậu nước ấm.
• Phần nước này sẽ dùng để tắm rửa hàng ngày sẽ giúp dị ứng thời tiết nhanh chóng thuyên giảm.

Nha đam: Nha đam hay có tên khác là lô hội, được ứng dụng rộng rãi trong việc chăm sóc sắc đẹp cũng như sử dụng làm thức uống thanh mát, giải nhiệt. Nha đam chứa lượng lớn khoáng chất, vitamin thiết yếu đối với cơ thể. Khi sử dụng nguyên liệu này, da sẽ giảm ngứa ngáy mẩn đỏ, làn da dịu đi và bệnh nhân thấy dễ chịu hơn.

Cách thực hiện:

• Bạn dùng 1 bẹ nha đam lớn, rửa sạch và cắt bỏ vỏ, loại bỏ phần mủ vàng gây ngứa.
• Lấy thìa để cạo gel của nha đam, sau đó thoa đều lên vùng da đang dị ứng.
• Nếu da bị dị ứng diện rộng, có thể xay nhuyễn nha đam và hòa với nước tắm, sau đó tắm lại với nước sạch một lần nữa.

Dị ứng thời tiết cần chú ý tới các phương pháp điều trị cũng như chế độ ăn uống hàng ngày, bởi thực phẩm có thể làm giảm dị ứng nhưng cũng có khả năng khiến dị ứng nặng hơn. Cụ thể trong bữa cơm hàng ngày cần bổ sung và kiêng những thức ăn sau.

Nên sử dụng:

• Các loại hoa quả tự sấy khô: Nho, hạnh nhân, ô mai tự làm đều là thực phẩm chứa nhiều khoáng chất, vitamin, không có chất bảo quản hay nhiều đường hóa học. Sử dụng những đồ ăn này giúp da giảm mất nước và ngứa ngáy.
• Sử dụng các loại trà thảo mộc: Trà hoa cúc, hoa hồng, trà xanh,... giúp chúng ta tiêu diệt vi khuẩn, hạn chế các dị nguyên và nâng cao sức đề kháng.
• Ăn nhiều rau củ, trái cây: Rau củ tươi và hoa quả là nguồn dinh dưỡng tuyệt vời, cung cấp các dưỡng chất quan trọng và nguồn nước dồi dào. Làn da sẽ giảm mẩn đỏ, sức đề kháng của da tốt hơn nên bệnh cũng sẽ thuyên giảm tốt.

Nên kiêng:

• Đồ ăn cay nóng: Những thực phẩm này dễ khiến cơ thể mất nước, nóng gan, phát ban và làm cho hệ miễn dịch xảy ra những phản ứng quá mức, bệnh dị ứng thời tiết sẽ càng thêm nghiêm trọng.
• Đậu phộng và chế phẩm liên quan: Trong đậu phộng có lượng lớn albumin và vicilin làm tăng hoạt động ở hệ miễn dịch, khiến các phản ứng mất kiểm soát ở miễn dịch xảy ra nhiều hơn và nặng hơn, bệnh nhân lúc này sẽ càng thấy cơ thể phát ban mạnh mẽ.
• Hải sản: Cũng thuộc vào nhóm thực phẩm dễ gây dị ứng, sò, nghêu, cua, tôm là những món ăn tuy bổ dưỡng nhưng lại rất diễn khiến cho cơ thể sản sinh thêm nhiều histamin làm bùng phát dị ứng.
• Sữa các loại: Sữa cũng là yếu tố gây kích ứng các phản ứng quá mẫn ở cơ thể người bệnh, do vậy, khi đang bị dị ứng, chúng ta nên tránh sử dụng sữa cùng những chế phẩm liên quan.

• Cách chữa dị ứng thời tiết tại nhà