Phản Ứng Sau Tiêm Vắc xin: Dị Ứng, Nổi Mẩn Đỏ Làm Sao Hết [CHUYÊN GIA LÝ GIẢI]

Phản ứng sau tiêm vắc xin khá phổ biến là dị ứng, nổi mề đay, mẩn ngứa. Vậy đâu là nguyên nhân và làm sao để chấm dứt tình trạng dị ứng sau tiêm vắc xin mà không lo tái phát hay giảm tác dụng của thuốc? Mọi câu trả lời sẽ được chuyên gia giải đáp ngay trong bài viết dưới đây của Vietmec.

Phản ứng sau tiêm vắc xin là vấn đề bùng phát từ khi nhà nước triển khai tiêm phòng vacxin Covid cho toàn dân. Trước đó bộ Y tế cũng đã đưa ra khuyến cáo về những phản ứng sau tiêm vacxin như sốt, mệt mỏi, dị ứng, nổi mề đay mẩn ngứa,…Tuy tình trạng dị ứng khi tiêm vacxin này chỉ cấp tính, nhưng ở một số người có khả năng tái phát thành bệnh mãn tính. Đó là lý do thời gian vừa qua có nhiều người search, tìm hiểu về các vấn đề như: Các phản ứng sau tiêm chủng là gì? Phản ứng sau tiêm vaccine vero cell, phản ứng sau tiêm vaccine az,…

Và để trả lời cho những thắc mắc xung quanh vấn đề phản ứng sau tiêm vắc xin, bằng kinh nghiệm từng thăm khám cho hàng ngàn bệnh nhân gặp tình trạng này, lương y Đỗ Minh Tuấn (GĐ chuyên môn nhà thuốc Đỗ Minh Đường – Cố vấn y khoa VTV2) sẽ chỉ rõ những biểu hiện, nguyên nhân và đưa ra phương án dự phòng tái phát hiệu quả nhất.

Phản ứng sau tiêm vắc xin: Đâu là những triệu chứng ĐIỂN HÌNH nhất?

Theo lương y Tuấn, nổi mề đay sau khi tiêm phòng, dị ứng sau tiêm vắc xin,… là những phản ứng phụ khi tiêm vacxin bất cứ ai cũng có thể gặp phải. Trong khi đa số chỉ gặp phản ứng nhẹ như hơi nổi mẩn, ngứa râm ran, châm chích trên da thì một số trường hợp lại xuất hiện các vùng phồng rộp, phù nề với kích thước và hình dạng khác nhau. 

Mức độ ảnh hưởng của tình trạng nổi mề đay sau khi tiêm phòng ở mỗi người sẽ khác nhau.  Tùy thuộc sức đề kháng mỗi người mà các triệu chứng sẽ kéo dài từ 5 – 10 phút hoặc vài giờ, vài ngày đến vài tuần. Với kinh nghiệm thăm khám cho hàng ngàn bệnh nhân, lương y đặc biệt lưu ý mọi người nên CẢNH GIÁC với những triệu chứng điển hình sau:

• Ngứa, nổi mẩn đỏ sau khi tiêm phòng: Đây là phản ứng sau tiêm vaccine az, sinopharm, vero cell,… ở mức nhẹ mà đa số mọi người gặp phải. Tùy thuộc vào cơ địa và sức đề kháng, những mảng nổi mẩn ngứa trên da mỗi người sẽ khác nhau, có thể là từng nốt nhỏ hoặc có thể là mảng lớn trên da. Vùng da hở như tay, chân, mặt, cổ thường là vị trí dễ bị nổi mẩn ngứa mề đay, dị ứng sau tiêm vacxin.
• Nổi mề đay cấp: Biểu hiện đặc trưng bởi các nốt mẩn mề đay màu trắng, hồng hoặc đỏ, kích thước và hình dáng đa dạng, có ranh giới rõ ràng với vùng da xung quanh. Nếu không được xử lý cấp tính kịp thời, người bệnh có thể gặp các biểu hiện nguy hiểm như khó thở, tụt huyết áp, nổi mẩn khắp người…
• Nổi chàm: Những người bệnh bị chàm (eczema) cần đặc biệt lưu ý vì tình trạng nổi mề đay sau khi tiêm vacxin có thể tác động, kích thích các triệu chứng của bệnh chàm như da nổi mảng đỏ, mụn nước, ngứa ngáy khó chịu trên da,… bùng phát mạnh mẽ.
• Một số dấu hiệu khác: Ngoài những triệu chứng dị ứng sau tiêm vắc xin điển hình kể trên, lương y Tuấn cũng chỉ ra một số biểu hiện khác như mắt đỏ, chảy nước mắt, hay ngứa mắt, người mệt mỏi, thở khò khè, chán ăn… mà mọi người nên lưu ý.

Với các phản ứng sau tiêm chủng kể trên, lương y khuyên mọi người cần theo dõi sát sao trong khoảng 7 ngày đầu sau khi tiêm phòng. Nếu gặp phải tình trạng nổi mẩn ngứa, mề đay sau khi tiêm phòng, trước hết cần liên hệ ngay đến cơ sở y tế, nơi tiếp nhận tiêm để được xử lý cấp tính kịp thời. 

Thông thường những triệu chứng này sẽ tự hết sau 1 – 2 ngày. Tuy nhiên không ít người bị tái phát nhiều lần tình trạng dị ứng, nổi mẩn đỏ sau khi tiêm phòng. Khi đó, mọi người cần tìm hiểu chính xác nguyên nhân gây phản ứng sau tiêm vắc xin để có phác đồ điều trị thích hợp nhất.

Phản ứng sau tiêm vắc xin gây nổi mề đay tái phát do đâu? Có nguy hiểm không?

Đa số những trường hợp tái phát nổi mề đay, gặp phản ứng sau tiêm vaccine az, sinopharm,… tìm đến lương y Tuấn thăm khám đều đã được xử lý cấp tính tại các cơ sở y tế. Ở một số người, sau khi tiêm phòng khoảng 24 giờ thì bị dị ứng, nổi mề đay, thậm chí có người vừa tiêm xong đã mẩn ngứa.

Cũng có trường hợp sau tiêm khoảng 8 – 20 ngày mới xuất hiện tình trạng này. Về bản chất, nổi mề đay sau khi tiêm phòng so với mề đay mãn tính thông thường không có gì khác biệt. Vì thế, rất nhiều người lo lắng tình trạng này liệu có phải phản ứng sau tiêm vacxin bình thường hay không.

Trước tiên, lương y Tuấn lý giải các triệu chứng dị ứng chỉ là phản ứng tự nhiên của cơ thể khi tiêm vacxin do tác nhân dị nguyên xâm nhập. Khi đó, nhiệt độ cơ thể tăng cao gây sốt và bùng phát những cơn mề đay, mẩn ngứa. Hiện tượng này là phản ứng phụ khi tiêm vacxin đa số mọi người đề gặp phải và khỏi nhanh chóng chỉ sau 1 – 2 ngày nếu được xử lý cấp tính kịp thời.

Tuy nhiên, những người có cơ địa dị ứng sẽ có nguy cơ cao tái phát mề đay, nổi mẩn đỏ sau khi tiêm phòng. Đặc biệt, khi thời tiết chuyển mùa lạnh khiến sức đề kháng suy giảm, cơ thể tích tụ nhiều độc tố. Khi đó, vacxin chỉ là yếu tố phụ kích thích khiến mề đay tái phát với tần suất và mức độ nghiêm trọng hơn.

Bạn Nguyễn Hoàng (26 tuổi): “Sau tiêm mũi 1 mình bị dị ứng, có gọi đến cơ sở tiêm hỏi thì bác sĩ giải thích là phản ứng phụ sau tiêm thông thường, vài ngày là hết. Nhưng sau 2 tuần, các vết mề đay vẫn còn và ngứa ngáy rất khó chịu. Cứ mỗi đợt thời tiết chuyển mưa là tình trạng này tái phát”.

Bạn Hoàng Linh (25 tuổi): “Sau khi tiêm mũi 1 mình chỉ bị sốt nhẹ, không còn triệu chứng gì khác. Nhưng đến mũi 2 mình bắt đầu bị nổi mề đay, nhân viên y tế hướng dẫn mua thuốc uống thì mình hỏi sau 3 ngày. Tuy nhiên, nửa tháng sau thì mình tiếp tục bị tái phát mề đay, thậm chí triệu chứng mẩn ngứa còn nặng hơn dù trước giờ mình chưa hề bị bệnh mề đay”.

Trên đây chỉ là 2 trong số rất nhiều trường hợp bị tái phát dị ứng khi tiêm vacxin đã tìm đến lương y Tuấn để thăm khám và điều trị. Ông cho biết, các triệu chứng ngứa ngáy, nổi mẩn đỏ tái phát nhiều lần sau đó thì là dấu hiệu khá nguy hiểm, cảnh báo căn bệnh mề đay mãn tính. Vì vậy người bệnh cần áp dụng phác đồ điều trị chuyên sâu để chấm dứt triệu chứng và tăng cường sức đề kháng

Chữa phản ứng sau tiêm vắc xin gây dị ứng, nổi mề đay bằng thuốc Tây

Một số loại thuốc Tây thường được các cơ sở tiêm chủng chỉ định cho người bị nổi mề đay sau khi tiêm phòng sử dụng là:

• Thuốc bôi ngoài da chứa menthol: Thuốc có tác dụng làm dịu các vùng nổi mẩn ngứa trên da, giảm ngứa, nổi mẩn đỏ sau khi tiêm phòng.
• Sử dụng kem dưỡng ẩm: Giúp giảm tình trạng khô rát, kích ứng và ngứa trên da do dị ứng.
• Thuốc uống kháng histamine: Theo các bác sĩ da liễu, việc dùng thuốc kháng histamine có thể giúp giảm nhanh cảm giác ngứa ngáy khó chịu trên da. 
• Thuốc Omaizumab: Đây là loại thuốc thường được kê đơn cho bệnh nhân đã có tiền sử bệnh mề đay mãn tính, cơ địa dị ứng hoặc hen suyễn.

Mỗi loại thuốc đều có liều lượng và hướng dẫn sử dụng khác nhau. Do đó, người bệnh nên dùng thuốc đúng theo chỉ định của bác sĩ về liều lượng và thời gian để tránh tác dụng phụ không mong muốn.

Phản ứng sau tiêm vắc xin chấm dứt bằng mẹo dân gian

Với tình trạng tái phát dị ứng, nổi mề đay sau khi tiêm vacxin, khá nhiều người áp dụng các mẹo dân gian để hỗ trợ thuyên giảm các triệu chứng. Vốn am hiểu sâu sắc về các loại thảo dược tự nhiên, lương y cho biết các bài thuốc dân gian cũng có thể mang lại hiệu quả trong những trường hợp nhất định. Dưới đây là một số mẹo giúp thuyên giảm triệu chứng dị ứng khi tiêm vacxin mà mọi người có thể tham khảo:

• Chữa dị ứng sau tiêm vacxin bằng lá khế: Rửa sạch khoảng 300g lá khế, cho vào nồi đun khoảng 20 phút, đợi nước nguội rồi tắm. Hoặc kết hợp thêm vỏ bưởi, lá sả, lá ổi rửa sạch, cho vào nồi nước đun sôi rồi dùng nước này xông hơi.
• Trị nổi mẩn đỏ sau khi tiêm phòng với lá lốt: Rửa sạch một năm lá lốt, thêm ít muối trắng, đun sôi với nước khoảng 15 phút. Đổ nước ra chậu, hòa thêm nước cho vừa ấm rồi tắm.
• Chữa dị ứng tiêm vacxin với khoai tây: Rửa sạch, thái lát 1 củ khoai tây tươi, đắp lên vùng da bị dị ứng sau tiêm vacxin trong khoảng 15 phút rồi rửa sạch.