Hẹp Ống Sống Cổ

Tổng quan

Hẹp ống sống cổ là một bệnh lý nhóm xương khớp xảy ra ở đốt sống cổ. Bệnh không chỉ làm ảnh hưởng lớn đến khả năng vận động, di chuyển của người bệnh mà còn gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng như tê liệt, mất cảm giác. Vậy nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị của bệnh lý này là gì? Bạn cùng tham khảo chi tiết về bệnh trong bài viết dưới đây.

Định nghĩa

Theo cấu trúc của hệ thống xương ở cơ thể con người, cột sống được cấu tạo bởi nhiều đốt sống xếp chồng lên nhau. Mỗi đốt sống sẽ có 1 lỗ sống nhằm cho tủy đi qua. Ống sống chính là phần cấu trúc khoang rỗng, tạo ra bởi sự xếp chồng của lỗ sống và là nơi chứa tủy sống cùng dây thần kinh.

Y học nhận định, bệnh hẹp ống sống cổ chính là tình trạng ống sống bị thu hẹp không gian, gây chèn ép lên phần tủy sống cùng các dây thần kinh liên quan. Căn bệnh này tương đối phổ biến và thường gặp phải ở các bệnh nhân từ 50 tuổi trở lên, ít khi xảy ra ở nhóm người trẻ tuổi. Bệnh đồng thời xuất hiện ở cả nam và nữ.

Ống sống cổ bị hẹp thường sẽ có diễn tiến tương đối chậm, trải qua nhiều năm. Thực tế bệnh không quá nguy hiểm khi chúng ta phát hiện kịp thời và áp dụng phương pháp chữa trị đúng cách. Nhưng ở một số trường hợp sẽ có các biến chứng xuất hiện, lúc này khả năng cao cần thực hiện phẫu thuật để làm giảm áp lực lên dây thần kinh cùng tủy sống.

Hình ảnh

Triệu chứng và nguyên nhân

Triệu chứng

Hẹp ống sống cổ sẽ biểu hiện bằng những cơn đau nhức khá trầm trọng. Theo đó, các triệu chứng bệnh nhân có thể gặp phải bao gồm:

  • Các cơn đau âm ỉ xuất hiện khi rễ thần kinh cùng tủy sống bị chèn ép. Mức độ đau cũng sẽ tùy thuộc vào tình trạng bệnh nặng hay nhẹ. Với những đợt đau bùng phát mạnh, người bệnh sẽ vô cùng khó chịu.
  • Khi bị hẹp ống sống cổ, các dấu hiệu đau nhức cũng xuất hiện ở chân khá rõ ràng và lan đến cả vùng thắt lưng, khiến chân bị tê cứng.
  • Khi bệnh nhân thực hiện các vận động cúi đầu, ngoái cổ, vận động đều sẽ thấy đau tăng dần mức độ.
  • Bên cạnh đó, bệnh lý này còn gây ra cảm giác ngứa ran ở phần cánh tay, bàn tay, bàn chân. Khi bệnh hẹp ống sống cổ để lâu dài còn khiến cho tay chân của người mắc yếu dần, khó khăn trong việc đi lại, vận động.

Nguyên Nhân

Hẹp ống sống cổ có thể khởi phát bởi nhiều nguyên nhân khác nhau. Với những người trẻ tuổi, ống sống cổ bị hẹp có thể là do yếu tố di truyền, bẩm sinh gây ra những bất thường ở xương khớp.

Y học nghiên cứu và cho biết, các yếu tố tác động dẫn tới hẹp ống sống cổ gồm có:

  • Bị thoát vị đĩa đệm: Nhân đĩa đệm phình to và thoát ra khỏi vị trí cố định ban đầu. Đĩa đệm có kích thước lớn hơn khiến cho đường kính của ống sống bị giảm đi. Do đó người bệnh sẽ có cấu trúc ống sống hẹp hơn so với bình thường.
  • Do bị thoái hóa đốt sống cổ: Thoái hóa tại khu vực đốt sống cổ khiến cho chiều cao cột sống bị giảm, gai xương hình thành từ thân đốt sống, phát triển chèn vào ống sống khiến cho ống càng ngày càng thu hẹp.
  • Bệnh viêm khớp: Người mắc viêm khớp cột sống sẽ có phần khớp xương bị to hơn bình thường. Những khớp xương này phát triển quá mức sẽ chèn ép ống sống tương tự như các gai xương.
  • Dây chằng thoái hóa: Một nguyên nhân nữa chúng ta cũng cần quan tâm đó là chứng thoái hóa dây chằng ở cột sống cổ. Các dây chằng tại khu vực cổ khi bị suy yếu, thoái hóa sẽ dày hơn, làm hẹp lòng của ống sống và hình thành nên bệnh hẹp ống sống cổ.
  • Một số nguyên nhân khác: Các trường hợp từng bị chấn thương ở cột sống, mắc các bệnh u cột sống, paget cũng sẽ có nguy cơ bị hẹp ống sống khá cao so với những người bình thường.

Phòng ngừa

Hẹp ống sống cổ chính là bệnh lý có nguy cơ tái phát khá cao. Do đó, chúng ta cần phải xây dựng thói quen sinh hoạt lành mạnh, lối sống khoa học sẽ giúp hạn chế bệnh tối đa.

  • Luôn dùng thuốc trị bệnh về xương khớp theo đúng chỉ dẫn của các bác sĩ, không tùy tiện mua thuốc về chữa bệnh tại nhà hoặc dùng đơn thuốc của bệnh nhân khác.
  • Cần tái khám định kỳ để kiểm tra sức khỏe tổng thể. Nếu có bệnh lý về xương cần chữa trị sớm, không để bệnh xảy ra các biến chứng.
  • Hạn chế việc khuân vác các đồ nặng, bưng bê vật nặng đột ngột hoặc bạn ngồi làm việc, đứng ở một chỗ quá lâu.
  • Khi nằm ngủ nên duy trì tư thế chuẩn, kê gối cao vừa phải để không làm ảnh hưởng tới cột sống cổ.
  • Bạn nên thường xuyên tập thể dục, thể thao để duy trì sức khỏe xương khớp và cơ bắp thật tốt. Đồng thời, tập luyện nhẹ nhàng, cường độ vừa phải, thích hợp với cơ thể để tránh xảy ra các chấn thương.
  • Nếu bạn mới bắt đầu các môn yoga, gym, hãy tập luyện với sự hướng dẫn của các huấn luyện viên để hạn chế các rủi ro không mong muốn trong quá trình tập.
  • Tạo thói quen ăn uống khoa học, lành mạnh, bổ sung đủ dưỡng chất và hạn chế các thức ăn gây hại cho cơ thể. Cân bằng lượng dinh dưỡng phù hợp sẽ là cách để phòng ngừa bệnh hiệu quả.
  • Ngoài ra, chúng ta cần chú ý tạo sự vui vẻ, lạc quan, tinh thần thoải mái. Tránh làm việc quá sức, căng thẳng mệt mỏi thường xuyên sẽ dễ gây suy nhược cơ thể.
Chẩn đoán và điều trị

Biện pháp chẩn đoán

Trước khi tiến hành bất cứ phương pháp điều trị nào, người bệnh cũng đều cần được thăm khám, chẩn đoán với những kiểm tra lâm sàng, xét nghiệm cần thiết. Điều này sẽ giúp chúng ta tìm ra phương pháp chữa bệnh phù hợp, phục hồi ống sống một cách hiệu quả nhất.

  • Chụp X-quang: Các bác sĩ sử dụng phương pháp này nhằm mục đích đánh giá cấu trúc của xương cột sống. Qua đó có thể tìm thấy những điểm bất thường của xương.
  • Chụp CT: CT là hình thức chiếu chụp hiển thị được hình dạng và kích thước của phần ống sống, cấu trúc các xương xung quanh cũng như chi tiết giải phẫu học của xương. Nhờ vậy có thể phát hiện ra vị trí ống sống đang bị thu hẹp lại.
  • Chụp MRI: Bệnh nhân khi thực hiện chụp MRI sẽ cho ra kết quả hiển thị của tủy sống cùng với rễ thần kinh bao quanh ống sống, những vùng liên quan, phát hiện được dấu hiệu phì đại hay thoái hóa của khối u nếu có.
  • Tủy đồ: Bác sĩ sẽ tiêm thuốc cản quang vào khoang dịch não người bệnh để ghi nhận rõ rệt hình dạng của các dây thần kinh cùng với tủy sống. Qua đó có thể dễ dàng nhận biết được những chèn ép đang tác động tới dây thần kinh ở cột sống.

Biện pháp điều trị

Khi phát hiện mắc bệnh, chúng ta cần sớm có các cách điều trị triệt để, tránh chủ quan với tâm lý bệnh tự khỏi hoặc tự kê đơn thuốc chữa trị tại nhà. Bạn cần phải có phác đồ trị bệnh của bác sĩ chuyên khoa, thực hiện nghiêm túc các chỉ dẫn để bảo vệ sức khỏe của xương khớp một cách tốt nhất.

Hiện nay, người bệnh có thể tham khảo khá nhiều biện pháp đẩy lùi bệnh cho hiệu quả tốt như sau:

Chữa hẹp ống sống cổ bằng Tây y

Tây y vốn dĩ có nhiều cách điều trị bệnh tiên tiến, hiện đại, đạt hiệu quả nhanh chóng. Sau quá trình thăm khám, người bệnh sẽ được các bác sĩ kê đơn thuốc thích hợp. Thuốc Tây cho hiệu quả giảm đau rõ rệt, hạn chế các tổn thương ở vùng ống sống cổ. Theo đó, đơn thuốc của người bệnh thường gồm những loại sau:

  • Thuốc giảm đau, kháng viêm không Steroid: Nhóm thuốc này được dùng rất phổ biến để điều trị bệnh lý hẹp đốt sống cổ. Các thuốc bác sĩ chỉ định sử dụng thường là Diclofenac, Piroxicam, Meloxicam, Indomethacin, Aspirin... Những thuốc này cũng có dùng để làm thuốc trị viêm đau khớp phổ biến.
  • Thuốc giãn cơ: Công dụng của thuốc giãn cơ đó là giảm các cơn đau cấp tính ở cổ và vai gáy. Thuốc có khả năng gây mê cục bộ cũng như tác động rõ rệt lên hệ thần kinh trung ương. Nhờ vậy người dùng sẽ cảm thấy bớt khó chịu hơn.
  • Thuốc chống viêm chứa Corticoid: Khi sử dụng nhóm thuốc này, người bệnh sẽ giảm nhanh các triệu chứng viêm sưng ở khu vực hẹp ống sống. Thông thường gồm có các loại thuốc Aleve, Nuprin, Advil, Naproxen,... được dùng phổ biến nhất.
  • Thuốc tiêm Corticoid: Cùng với thuốc uống, bệnh nhân còn được tiêm thuốc chứa Corticoid để nhanh chóng dứt cơn đau và giảm viêm. Loại thuốc này cần được tiêm bởi các nhân viên y tế, bệnh nhân không được tự ý sử dụng.

Thuốc Tây nhìn chung cho hiệu quả nhanh chóng, đẩy lùi rõ rệt các triệu chứng đau nhức, viêm sưng của bệnh lý. Nhưng nếu bạn lạm dụng, sử dụng thuốc liên tục trong thời gian dài sẽ dễ gây ra nhiều tác dụng phụ ảnh hưởng tới sức khỏe, có thể là: Suy thận, suy gan, đau đầu, buồn nôn, hệ tiêu hóa bị ảnh hưởng. Vì vậy, chúng ta không tự kê đơn chữa trị tại nhà, tự thay đổi liều lượng thuốc khi chưa được bác sĩ phụ trách chỉ định.

Áp dụng phẫu thuật

Khi bệnh nhân gặp phải những tổn thương thần kinh gây ra tình trạng teo cơ, mất cảm giác, liệt chi, có dấu hiệu chèn ép tủy sống, đau nhức nặng khiến bạn mất khả năng sinh hoạt, làm việc sẽ được cân nhắc phẫu thuật.

Trước đây, các ca phẫu thuật sẽ được thực hiện bằng việc cắt bỏ toàn bộ bản sống của những đốt sống cổ. Điều này nhằm tạo ra không gian trong tủy rộng hơn để giảm các cơn đau. Tuy vậy, kỹ thuật này vẫn tiềm ẩn khá nhiều rủi ro, có thể gây ra trẹo lưng, gù lưng, cột sống mất vững sau ca mổ.

Hiện nay, với sự phát triển vượt bậc của y học, các chuyên gia đã nghiên cứu ra phương pháp hiện đại hơn để điều trị bệnh hẹp sống cổ đó chính là tạo hình bản sống. Cụ thể kỹ thuật là ghép thêm một loại vật liệu thích hợp vào cột sống để gia tăng độ rộng cho ống sống. Cùng với đó, cách phẫu thuật này còn có vai trò hàn cứng các phần cột sống bị mất vững.

Tuy nhiên, dù áp dụng cách phẫu thuật nào cũng vẫn có nguy cơ xảy ra các rủi ro. Do vậy, bệnh nhân cần hỏi kỹ ý kiến của các bác sĩ để đưa ra phương án điều trị thích hợp, an toàn nhất.

Đông y chữa hẹp ống sống cổ

Theo Đông y, bệnh hẹp ống sống cổ xảy ra do thận khí hư suy, lao dịch thương thận gây nên. Cùng với sự tác động của phong hàn thấp tà thừa cơ xâm nhập vào cơ thể gây đau nhức và bệnh tái đi tái lại. 

Các bài thuốc Đông y chữa hẹp và đau ống sống cổ từ căn nguyên của bệnh. Bài thuốc sẽ khắc phục các triệu chứng đau nhức đồng thời bồi bổ khí huyết, kinh thông hoạt lạc. 

  • Bài thuốc số 1: Bán hạ, bạch phụ tử, chế nam tinh, xuyên bối mẫu, bạch cương tàm, bọ cạp, uất kim mỗi vị thuốc 10g, trần bì, bạch giới tử mỗi vị thuốc 6g, mộc hương 4g, sinh mẫu 15g, phục linh 12g. Người bệnh rửa sạch các vị thuốc và sắc thuốc uống mỗi ngày 1 thang.
  • Bài thuốc số 2: Thục địa hoàng, miết giáp mỗi vị thuốc 30g, sừng hươu giáo, đỗ trọng, xuyên khung mỗi vị thuốc 10g, quế chi, tế tân mỗi loại 3g, ma hoàng, bạch giới tử, bào khương, chích cam thảo mỗi vị thuốc 6g, xuyên ngưu tất 12g. Bệnh nhân cũng sắc mỗi ngày 1 thang và uống hết thuốc trong ngày. 
  • Bài thuốc số 3: Nhũ hương, một dược mỗi vị thuốc 9g, lạc đả 9g, xuyên thảo ô 6g, tả tần giao, kê huyết đằng, can mao khương, xuyên đoạn điều, hải đồng bì mỗi vị thuốc 9g, địa miết trùng 6g, sinh khương, độc hoạt mỗi hoạt 12g, thủy phòng phong 12g, xuyên đương quy 12g. Người bệnh sắc thuốc cho cô đặc lại, đắp lên vùng đau mỗi ngày 2 lần. 

Một số cách chữa hẹp sống cổ không dùng thuốc

Bên cạnh việc dùng các loại thuốc nhằm dứt điểm cơn đau, bệnh nhân có thể tham khảo thêm một số cách điều trị dưới đây để hạn chế phụ thuộc vào thuốc. Các phương pháp này có điểm chung là an toàn, dễ thực hiện và cũng cho hiệu quả tốt.

  • Tập vật lý trị liệu, yoga: Người bệnh để có thể hạn chế phụ thuộc vào các đơn thuốc giảm đau, bạn nên áp dụng các bài tập chữa hẹp ống sống như đi bộ, yoga, tập trị liệu tại nhà với những kỹ thuật phù hợp tình trạng bệnh và sức khỏe. Phương pháp này cũng được các chuyên gia, bác sĩ khuyến khích bệnh nhân thực hiện, giúp làm mạnh cơ bắp, thư giãn tinh thần và duy trì sức khỏe luôn ổn định.
  • Bấm huyệt, xoa bóp: Cách thức này sẽ dựa vào sự tác động trên huyệt đạo của cơ thể để giúp bệnh nhân giảm những cơn đau nhức. Đồng thời, bấm huyệt và xoa bóp còn tăng cường tuần hoàn máu, giảm tải áp lực chèn ép lên dây thần kinh, giúp cho tinh thần bệnh nhân luôn được thư giãn.
  • Chườm lạnh, nóng: Sử dụng nguồn nhiệt vào vùng bị đau hỗ trợ chúng ta giảm tình trạng sưng tê, đau nhức, máu huyết cũng lưu thông đều đặn tới các khớp hơn.

Lối sống và biện pháp khắc phục tại nhà

Bên cạnh việc quan tâm các cách chữa trị hẹp ống cổ, bệnh nhân cũng lưu ý nên xây dựng chế độ ăn uống hợp lý. Sử dụng đúng thực phẩm sẽ hỗ trợ sức khỏe xương khớp, giảm viêm đau. Ngược lại các món ăn có hại khi đi vào cơ thể sẽ gây ra ảnh hưởng lớn tới khả năng hồi phục của cột sống và giảm tác dụng của thuốc.

Thực phẩm nên ăn:

  • Thực phẩm giàu Omega 3: Omega 3 rất tốt cho não và cơ thể, hỗ trợ bệnh nhân trong nhiều bệnh lý. Loại axit béo này thúc đẩy sự phát triển của xương khớp và mô, giúp kháng viêm hiệu quả. Bạn có thể tìm thấy omega 3 trong sữa chua, cá béo, các loại hạt,...
  • Rau xanh: Rau củ vốn là thực phẩm tốt, bất cứ ai cũng cần bổ sung. Đặc biệt rau chứa nhiều vitamin K sẽ giúp bảo vệ cơ thể khỏi bệnh loãng xương, thoái hóa, giảm sưng viêm. Bệnh nhân nên bổ sung thường xuyên bắp cải, cải xoăn, rau bina,....
  • Thực phẩm giàu vitamin D: Đây là một loại vitamin tham gia trực tiếp vào quá trình chuyển hóa canxi trong xương. Người bệnh có thể nạp bằng các loại thực phẩm trứng, sữa, chế phẩm của sữa,...

Thực phẩm tránh ăn:

  • Đồ nhiều muối, đường: Bệnh nhân bị hẹp ống sống cổ nói riêng, xương khớp tổn thương nói chung nên tránh các thực phẩm chứa nhiều đường và muối. Các chất này làm tăng lượng insulin trong cơ thể, giảm khả năng hấp thụ canxi của xương, khiến cơ thể lão hóa nhanh hơn.
  • Đồ ăn chế biến sẵn, đồ đóng hộp: Chúng chứa nhiều chất bảo quản, dầu mỡ, cholesterol, gluten đều gây hại cho xương khớp. Nếu bạn không muốn xương lão hóa nhanh hơn, cần tránh sử dụng xúc xích, viên chiên, thịt hộp,...
  • Chất kích thích: Bia, rượu, thuốc điện tử, thuốc lá, thuốc lào,... khi vào cơ thể đều làm giảm tác dụng của thuốc trị bệnh, gia tăng viêm đau, làm xương khớp lão hóa nhanh và mật độ canxi thiếu hụt.
Chuyên sâu
Bác sĩ và Cơ sở
Chọn địa điểm
  • Chuyên gia
  • Cơ sở
Bác Sĩ Lê Hữu Tuấn
Bác Sĩ Lê Hữu Tuấn
Bác sĩ Nguyễn Thị Tuyết Lan
Bác sĩ Nguyễn Thị Tuyết Lan
Lương Y Đỗ Minh Tuấn
Lương Y Đỗ Minh Tuấn
TS.BS Nguyễn Thị Vân Anh
Verified
Chăm sóc tại Vietmec

Tải về ứng dụng

Ứng dụng Chăm sóc sức khỏe cho gia đình bạn

Mỗi ngày bận rộn trôi qua, chúng ta lại vô tình lãng quên tài sản quý giá nhất của mình: Sức khỏe. Hãy để VIETMEC trở thành một cánh tay đắc lực chăm sóc và gìn giữ tài sản đó cho bạn và cả gia đình.

Tải ngay cho IOS Tải ngay cho Android