Vôi Hoá Cột Sống

Tổng quan

Vôi hóa cột sống là bệnh lý thường gặp ở người lớn tuổi. Bệnh không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng lại khiến người bệnh gặp phải nhiều bất tiện trong đời sống sinh hoạt hàng ngày. Bác sĩ chuyên khoa cũng cho biết, bệnh vôi hóa cột sống cần được phát hiện sớm và điều trị đúng cách để tránh phát sinh biến chứng nguy hiểm.

Định nghĩa

Vôi hóa cột sống được xếp vào nhóm bệnh thoái hóa cột sống. Bệnh khởi phát khi tinh thể canxi lắng đọng bất thường tại các mẩu gai, mẫu ngang và dây chằng bám quanh thân đốt sống. Vôi hóa cột sống rất dễ khởi phát ở những người ngoài 40 tuổi khi mà xương khớp bắt đầu có dấu hiệu lão hóa. Tuy nhiên, bệnh đang có dấu hiệu trẻ hóa khi số người trẻ mắc bệnh ngày càng tăng do ảnh hưởng từ tính chất công việc ít vận động. Dựa vào vị trí vôi hóa mà bệnh lý này được chia thành 2 dạng sau đây:

  • Vôi hóa cột sống cổ: Tổn thương xảy ra ở vùng cột sống cổ do ảnh hưởng từ các hoạt động như cúi đầu, xoay cổ, gập cổ,...  Nếu người bệnh mang vác vật nặng trên đầu, vận động sai tư thế hoặc ngồi lâu sẽ khiến tình trạng bệnh trở nên ngày càng tồi tệ hơn.
  • Vôi hóa cột sống lưng: Cột sống lưng là cơ quan phải chống đỡ toàn bộ phần trên của cơ thể nên rất dễ bị tổn thương và dẫn đến tình trạng vôi hóa cột sống. Các biểu hiện của bệnh sẽ trở nên tồi tệ hơn khi bạn ngồi lâu hoặc mang vác vật nặng.

Đây là bệnh lý hoàn toàn có thể chữa khỏi nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Tuy nhiên, hầu hết các trường hợp vôi hóa cột sống đều rất khó phát hiện do không có triệu chứng rõ rệt ngay từ giai đoạn đầu. Vì vậy, thăm khám sức khỏe xương khớp thường xuyên là cách giúp bạn phát hiện ra bệnh sớm nhất, tránh để bệnh tiếp tục chuyển biến sang giai đoạn nặng.

Nếu thuộc trong nhóm đối tượng nguy cơ cao, bạn tuyệt đối không được bỏ qua thói quen thăm khám sức khỏe xương khớp định kỳ. Ví dụ như người trung niên, người cao tuổi, người bị thừa cân béo phì, người bị suy nhược cơ thể do ăn uống thiếu chất, lao động nặng hoặc ít vận động,...

Hình ảnh

Triệu chứng và nguyên nhân

Triệu chứng

Vôi hóa cột sống gây ra triệu chứng đau nhức kéo dài dai dẳng khiến bạn cảm thấy rất khó chịu. Điều này đã gây ảnh hưởng rất lớn đến đời sống sinh hoạt hàng ngày cũng như sức khỏe của người bệnh. Vì thế, bạn cần chú ý đến các dấu hiệu bất thường trên cơ thể để sớm phát hiện bệnh lý và đưa ra biện pháp xử lý đúng cách, tránh để lâu khiến bệnh chuyển biến nặng và phát sinh biến chứng. Dưới đây là một số biểu hiện của bệnh bạn có thể tham khảo:

  • Đau nhức: Vôi hóa cột sống sẽ hình thành nên các gai xương ở vùng cột sống. Nếu các gai xương này có kích thước lớn sẽ chèn ép lên cơ và rễ thần kinh khiến người bệnh có cảm giác đau nhức dữ dội. Cơn đau sẽ thuyên giảm khi bạn nghỉ ngơi và tăng dần lên khi vận động.
  • Tê bì chân tay: Triệu chứng này chỉ xuất hiện khi tình trạng vôi hóa cột sống đã gây ảnh hưởng đến tủy sống và dây thần kinh điều khiển tứ chi. Lúc này, người bệnh sẽ gặp khó khăn khi thực hiện các vận động ở tay chân. Lâu dần sẽ khiến cơ bị teo lại và khiến tay chân dần mất đi khả năng vận động.
  • Tê cổ và thắt lưng: Khi gai xương chèn ép và gây tổn thương đến dây thần kinh sẽ gây ra tình trạng này. Nếu không có biện pháp can thiệp đúng cách, triệu chứng tê bì sẽ nhanh chóng lan rộng đến các chi khiến bạn không thể điều khiển được hoạt động của bản thân.
  • Ù tai, chóng mặt và giảm trị nhớ: Ngoài gây đau nhức và ảnh hưởng đến hoạt động của một số cơ quan trên cơ thể, vôi hóa cột sống còn khiến người bệnh phải đối mặt với tình trạng chóng mặt, ù tai và suy giảm trí nhờ. Tuyệt đối không được chủ quan khi thấy bản thân có các triệu chứng này.

Nguyên Nhân

Lắng đọng canxi bất thường ở dây chằng hoặc gân cạnh đột sống chính là nguyên nhân chính gây ra bệnh vôi hóa cột sống. Theo thời gian, sự tích tụ này sẽ diễn ra ngày càng mạnh mẽ khiến cho hệ thống dây chằng dày lên bất thường và hình thành nên gai xương. Dưới đây là một số yếu tố làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh mà bạn cần nắm rõ:

+ Tuổi tác: Tuổi tác càng cao thì quá trình thoái hóa xương khớp diễn ra ngày càng mạnh mẽ, điều này cũng đã làm gia tăng nguy cơ bị vôi hóa cột sống. Lúc này, cơ thể sẽ không còn cung cấp đủ dưỡng chất để tái tạo xương khớp. Những đối tượng dễ có nguy cơ mắc bệnh là nam giới trong độ tuổi lao động, phụ nữ ở tuổi tiền mãn kinh hoặc mãn kinh.

+ Chấn thương: Khi bị chấn thương cột sống, cơ thể sẽ kích thích cơ chế tự phụ hồi để làm lành tổn thương ở khu vực này. Theo thời gian, tổn thương tại cột sống sẽ được phục hồi hoàn toàn. Nhưng nếu các quá trình tự phục hồi quanh đốt sống bị biến đổi hoặc diễn ra bất thường sẽ gây ra sự vôi hóa và hình thành nên gai xương.

+ Lười vận động: Thói quen ngồi nhiều hoặc lười vận động cũng là nguyên nhân làm gia tăng nguy cơ bị vôi hóa cột sống. Ít vận động sẽ khiến quá trình tuần hoàn máu đi nuôi dưỡng và phục hồi tổn thương tại cột sống bị ảnh hưởng. Lúc này, tế bào xương sẽ không được cung cấp đủ dinh dưỡng để tái tạo mới, lâu dần sẽ gây ra tình trạng vôi hóa.

+ Hoạt động sai tư thế: Hoạt động sai tư thế, tập luyện sai cách, lao động quá sức,... cũng là nguyên nhân gây ra bệnh lý này. Đây đều là những thói quen xấu gây ảnh hưởng không tốt đến cột sống. Theo thời gian, cột sống sẽ bị tổn thương, đẩy nhanh tốc độ thoái hóa và dẫn đến tình trạng vôi hóa cột sống.

+ Thừa cân béo phì: Thừa cân béo phì sẽ khiến hệ xương khớp phải chịu áp lực rất lớn, đặc biệt là vùng cột sống. Nếu cân nặng không được cải thiện, cột sống sẽ dần suy yếu và khiến tốc độ thoái hóa diễn ra ngày càng mạnh mẽ.

+ Ăn uống thiếu khoa học: Chế độ ăn uống hàng ngày cũng ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe hệ xương khớp. Nếu bạn ăn quá thừa hoặc thiếu chất cũng khiến cột sống bị tác động rất lớn. Việc duy trì thói quen ăn uống xấu trong thời gian dài sẽ đẩy nhanh tốc độ thoái hóa cột sống và gây ra tình trạng vôi hóa.

Biến chứng

Một số ảnh hưởng của bệnh vôi hóa cột sống là đau nhức, tê bì tay chân, giảm khả năng vận động,... Nếu để tình trạng này diễn ra kéo dài mà không có biện pháp xử lý đúng cách, tổn thương tại cột sống sẽ trở nên ngày càng nghiêm trọng và phát sinh ra các biến chứng sau đây:

  • Bệnh lý cột sống: Vôi hóa cột sống sẽ làm gia tăng nguy cơ khởi phát các bệnh lý cột sống khác như thoát vị đĩa đệm, hẹp tủy sống,...
  • Rối loạn tiền đình: Bệnh xảy ra khi quá trình tuần hoàn máu lên não bị ảnh hưởng. Rối loạn tiền đình thường là biến chứng của bệnh vôi hóa cột sống cổ.
  • Biến dạng cột sống:  Biến chứng này rất dễ khởi phát ở bệnh nhân bị vôi hóa cột sống kèm theo xẹp đốt sống hoặc thoát vị đĩa đệm. Thường gặp là gù lưng, vẹo cột sống,...
  • Thiểu năng hệ động mạch đốt sống phân liệt: Tình trạng này xảy ra khi gai cột sống chèn ép lên động mạch ở vùng đốt sống cổ. Lúc này người bệnh sẽ có triệu chứng hoa mắt chóng mặt, ù tai, giảm trí nhớ,...
  • Chèn ép rễ thần kinh: Vôi hóa cột sống gây tổn thương đến dây thần kinh sẽ khiến quá trình dẫn truyền thông tin lên não bộ bị ảnh hưởng. Với những trường hợp nghiêm trọng sẽ gây ra tình trạng rối loạn cảm giác, rối loạn thực vật và bại liệt.

Phòng ngừa

Ngoài việc điều trị bệnh theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa, người bệnh cũng cần điều chỉnh lại chế độ ăn uống và lối sống hàng ngày sao cho phù hợp. Cụ thể là:

  • Tăng cường bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin D và canxi vào trong thực đơn ăn uống hàng ngày như rau củ quả tươi, sữa và chế phẩm từ sữa, đậu nành,... Ngoài ra, người bệnh cũng nên tiêu thụ thêm rau xanh giàu chất xơ, trái cây giàu vitamin C, thịt chứa chondroitin và glucosamine.
  • Cần hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm gây ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe xương khớp như đồ ăn chiên xào nhiều dầu mỡ, đồ ăn đóng hộp chứa chất bảo quản. Nói không với rượu bia, thuốc lá, chất kích thích.
  • Loại bỏ các thói quen sinh hoạt xấu để tránh ảnh hưởng đến cột sống như mang vác vật nặng, vận động sai tư thế, vận động mạnh đột ngột, đứng hoặc ngồi một chỗ quá lâu, chơi thể thao quá sức,...
  • Duy trì cân nặng ở mức ổn định và hợp lý, tránh tình trạng tăng cân quá nhanh trong thời gian ngắn làm gia tăng áp lực lên cột sống. Tiến hành giảm cân tích cực nếu đang bị thừa cân béo phì.
  • Dành thời gian tập luyện thể dục thể thao mỗi ngày giúp quá trình tuần hoàn máu bên trong cơ thể diễn ra tốt hơn, từ đó xương khớp sẽ trở nên dẻo dai và chắc khỏe hơn. Nên ưu tiên thực hiện các bài tập như yoga, bơi lội, đi bộ,...
Chẩn đoán và điều trị

Biện pháp điều trị

Khi thăm khám chuyên khoa, bác sĩ sẽ tiến hành chẩn đoán lâm sàng để đưa ra đánh giá sơ bộ. Sau đó, yêu cầu người bệnh làm một số xét nghiệm cận lâm sàng cần thiết để đưa ra chẩn đoán chính xác về bệnh lý như chụp X-quang, chụp CT, chụp cộng hưởng từ,... Dựa vào kết quả xét nghiệm, bác sĩ sẽ đưa ra chẩn đoán chính xác về bệnh lý cũng như nguyên nhân gây bệnh rồi lên phác đồ điều trị cho phù hợp. Dưới đây là các phương pháp điều trị vôi hóa cột sống được áp dụng phổ biến hiện nay bạn có thể tham khảo:

Chữa theo y học hiện đại

Hiện nay, y khoa có rất nhiều phương pháp điều trị bệnh vôi hóa cột sống như dùng thuốc Tây y, vật lý trị liệu và phẫu thuật. Dựa vào tình trạng sức khỏe cũng như mức độ tổn thương tại cột sống, bác sĩ sẽ tư vấn cho người bệnh phương pháp điều trị phù hợp nhất.

+ Dùng thuốc Tây y: Thường được áp dụng với những trường hợp bệnh không quá nặng. Uống thuốc Tây y giúp cải thiện nhanh chóng các triệu chứng đau nhức do bệnh lý này gây ra, giúp người bệnh cảm thấy thoải mái và dễ chịu hơn. Việc dùng thuốc trị bệnh cần tuân thủ theo đúng chỉ định của bác sĩ chuyên khoa để tránh phát sinh tác dụng phụ gây hại đến sức khỏe. Thường dùng là:

  • Thuốc chống viêm (Diclofenac, Piroxicam, Meloxicam…)
  • Thuốc giãn cơ (Cyclobenzaprin, Mydocalm, Metaxalone…)
  • Thuốc tăng trưởng sụn khớp (Glucosamine, Chondroitin,…)

+ Vật lý trị liệu: Thông thường, bác sĩ sẽ yêu cầu người bệnh dùng thuốc Tây y kết hợp với vật lý trị liệu để phục hồi chức năng của cột sống. Vật lý trị liệu cần được thực hiện với chuyên gia để đảm bảo an toàn cũng như hiệu quả mang lại. Các phương pháp trị liệu thường được áp dụng là kéo giãn cột sống, dùng điện hoặc nhiệt năng, chiếu tia hồng ngoại,...

+ Phẫu thuật: Khi tình trạng vôi hóa cột sống đã tiến triển sang giai đoạn nặng và không thể điều trị bằng phương pháp nội khoa, bác sĩ sẽ cân nhắc và chỉ định người bệnh tiến hành phẫu thuật. Mục đích của việc phẫu thuật là loại bỏ gai xương để giải phóng chèn ép lên rễ thần kinh xung quanh đốt sống. Dựa vào mức độ nghiêm trọng của bệnh lý mà bác sĩ sẽ yêu cầu mổ nội soi hay mổ hở.

Đây là phương pháp trị bệnh mang lại hiệu quả nhanh chóng và dứt điểm nhưng tiềm ẩn nhiều rủi ro không mong muốn như nhiễm trùng, tổn thương cột sống vĩnh viễn,... Vì thế, người bệnh cần tham khảo ý kiến bác sĩ và cân nhắc thật kỹ trước khi áp dụng.

Lối sống và biện pháp khắc phục tại nhà

Với những trường hợp vôi hóa cột sống mới tiến triển và chưa gây ra triệu chứng bất thường, bạn thể điều trị bằng các mẹo được lưu truyền trong dân gian. Lúc này, bạn chỉ cần tận dụng các loại thảo dược có sẵn quanh nhà để trị bệnh nên khá an toàn và ít tốn kém chi phí. Dưới đây là hướng dẫn cụ thể bạn có thể tham khảo:

  • Dùng cây chìa vôi: Rửa sạch 200 gram lá chìa vôi, cho vào cối giã nát rồi đắp trực tiếp lên vị trí bị đau nhức. Thực hiện liên tục trong 1 tháng bạn sẽ thấy được hiệu quả mang lại.
  • Dùng ngải cứu và mật ong: Rửa sạch 100 gram ngải cứu tươi, đem giã nát hoặc xay nhuyễn rồi vắt lấy nước cốt. Cho 2 thìa mật ong nguyên chất vào nước ngải cứu, dùng thìa trộn đều lên rồi uống hết. Sử dụng bài thuốc này đều đặn mỗi ngày cho đến khi bệnh thuyên giảm hẳn.
  • Dùng hạt đu đủ chín: Đu đủ sau khi mua về đem lọc lấy phần hạt, chà xát mạnh cho bong lớp màng rồi đem đi rửa sạch. Cho hạt đu đủ vào cối giã nát rồi đem đắp trực tiếp lên khu vực bị đau nhức trong khoảng 30 phút. Áp dụng từ 7 - 10 ngày bạn sẽ thấy bệnh dần chuyển biến tốt.
Chuyên sâu

Câu hỏi thường gặp

  • Người bị vôi hóa cột sống nên ăn các thực phẩm giàu canxi, protein, chất xơ, và collagen
  • Hạn chế tiêu thụ những thực phẩm chiên xào, cay nóng, chứa nhiều đường, muối hoặc các chất kích thích.
Xem chi tiết
Bác sĩ và Cơ sở
Chọn địa điểm
  • Chuyên gia
  • Cơ sở
Bác Sĩ Lê Hữu Tuấn
Bác Sĩ Lê Hữu Tuấn
Bác sĩ Nguyễn Thị Tuyết Lan
Bác sĩ Nguyễn Thị Tuyết Lan
Lương Y Đỗ Minh Tuấn
Lương Y Đỗ Minh Tuấn
TS.BS Nguyễn Thị Vân Anh
Verified
Chăm sóc tại Vietmec

Tải về ứng dụng

Ứng dụng Chăm sóc sức khỏe cho gia đình bạn

Mỗi ngày bận rộn trôi qua, chúng ta lại vô tình lãng quên tài sản quý giá nhất của mình: Sức khỏe. Hãy để VIETMEC trở thành một cánh tay đắc lực chăm sóc và gìn giữ tài sản đó cho bạn và cả gia đình.

Tải ngay cho IOS Tải ngay cho Android