Á Sừng

Tổng quan

Á sừng là một loại viêm da cơ địa, một bệnh lý có thể xảy ra ở mọi đối tượng và dễ dàng nhận biết qua các tổn thương trên da. Người bệnh thường gặp khó chịu khi da bị nứt nẻ, bong tróc và thậm chí chảy máu, gây ra những vấn đề sức khỏe không ngờ. Việc hiểu rõ các biểu hiện và nguyên nhân gây bệnh sẽ giúp chúng ta áp dụng phương pháp điều trị thích hợp hơn.

Định nghĩa

Bệnh á sừng có tên gọi trong tiếng Anh là Dermatitis Plantaris Sicca, đây là chứng bệnh da bị khô nứt và thường bong ra thành từng mảng. Đặc biệt ở khu vực gót chân khi thời tiết bước vào mùa đông, hanh khô. Thậm chí có không ít người còn bị toét, chảy máu, xuất hiện vết nứt sâu gây ra trạng thái đau đớn khó chịu.

Theo chia sẻ từ các chuyên gia, á sừng là hiện tượng phần sừng ở trên da chưa chuyển hóa hoàn thiện, còn nhân cùng nguyên sinh chưa chuyển hóa hết. Những vị trí thường xảy ra á sừng nhất là:

  • Á sừng tại tay: Tay chính vốn dĩ phải cầm nắm, tiếp xúc với không ít tác nhân từ môi trường. Do đó, đây cũng là nơi dễ chịu các ảnh hưởng nhất trên cơ thể khi tiếp xúc với nguồn chất độc hại.
  • Bệnh xuất hiện tại chân: Khu vực da chân thường có những cọ xát liên tục khiến cho vùng da tại đây cũng dễ dàng bị tổn thương. Đặc biệt là khu vực gót chân dễ bị bệnh nhất.
  • Ở đầu: Có thể bạn chưa biết, da đầu cũng có thể xuất hiện nhiều vảy sừng dày đặc và được gọi là á sừng da đầu. Có những trường hợp, không ít người vẫn nghĩ rằng á sừng là gầu.

Hình ảnh

Triệu chứng và nguyên nhân

Triệu chứng

Bất cứ bệnh lý về da liễu nào đều sẽ có những triệu chứng rất điển hình. Khi bạn nắm rõ những biểu hiện này sẽ dễ dàng hơn trong việc điều trị bệnh cũng như ngăn ngừa nguy cơ phát triển mạnh hơn.

Đối với chứng bệnh á sừng, các bác sĩ về chuyên khoa da liễu cho biết, bệnh sẽ có những điểm đặc trưng như sau:

  • Làn da có các tổn thương đau rát, chảy máu

Thêm một triệu chứng nữa của chứng bệnh á sừng đó là da bị bong tróc, yếu ớt nên rất dễ xảy ra các tổn thương. Những vết nứt sâu nhanh chóng gây chảy máu và kèm theo đó là những cơn đau rát, nhức nhối vô cùng khó chịu. Bên cạnh đó, bệnh nhân còn cảm giác vùng da bị á sừng trở nên căng hơn, khi xuất hiện những vết nứt sẽ thấy rát hơn rất nhiều.

  • Làn da bị nứt nẻ, bong tróc và khô ráp

Trong quá trình làn da hình thành những tế bào bị dở dang, cấu tạo lớp da theo đó sẽ bị khô ráp và dày sừng, xuất hiện cùng với tình trạng da đỏ và sưng tấy. Bên cạnh đó, làn da của bệnh nhân sẽ bị yếu hơn, da xuất hiện các đường rãnh nông, sâu khá rõ rệt, quan sát dễ dàng bằng mắt thường.

  • Bị ngứa ngáy

Ngứa ngáy là biểu hiện không thể tránh khỏi khi bệnh nhân bị á sừng. Bạn sẽ thường xuyên cảm thấy bứt rứt, muốn gãi liên tục. Tuy nhiên, khi càng gãi sẽ càng là điều kiện thuận lợi cho những tổn thương xuất hiện ở trên da nhiều hơn. Do đó, bệnh nhân hãy cố gắng không gãi những vùng da đang mắc bệnh.

  • Bị mất vân chân, vân tay

Khi các lớp da liên tục bị bong tróc và mỏng dần đi, khi này bệnh nhân không thể tránh khỏi tình trạng là bị mất vân tay, vân chân. Khi vân tay, chân bị mất sẽ ảnh hưởng khá nhiều tới những hoạt động cần thiết sử dụng dấu vân tay, chân.

Những biểu hiện của bệnh á sừng có thể ở mức nhẹ hoặc nặng tùy thuộc vào yếu tố mùa, tần suất bạn tiếp xúc với những chất tẩy rửa sinh hoạt mỗi ngày.

Vậy khi nào chúng ta cần tới gặp bác sĩ? Khi bạn thấy ở trên da có những dấu hiệu kể trên, cần nhanh chóng tới ngay các cơ sở y tế gần nhất để được tiến hành thăm khám. Bạn không nên chủ quan, chậm trễ trong việc tới bệnh viện, điều này sẽ làm tăng nguy cơ khiến bệnh diễn biến nhanh chóng, gây khó khăn cho quá trình chữa trị về sau.

Nguyên Nhân

Đối với các nguyên nhân gây ra bệnh á sừng, cho tới thời điểm hiện tại, y học vẫn chưa thể tìm được yếu tố chính xác. Nhưng dựa vào những cuộc tìm hiểu, nghiên cứu của các chuyên gia, chúng ta xác định được những tác động khiến bạn tăng nguy cơ mắc bệnh cũng như á sừng theo đó diễn tiến nặng hơn.

Da phải tiếp xúc với nhiều hóa chất

Theo chia sẻ từ các chuyên gia tại Vietmec, dựa vào kết quả thăm khám bệnh hiện nay cho thấy, tỷ lệ bệnh nhân tiếp xúc với các nguồn hóa chất tẩy rửa độc hại trong hoạt động cuộc sống, lao động hàng ngày đều mắc bệnh á sừng khá cao. Đặc biệt các loại nước tẩy rửa vệ sinh, nhà tắm, nước tẩy quần áo hay một số nước rửa bát,...

Khi bạn để da tiếp xúc trực tiếp với những loại hóa chất này, về lâu dài tế bào da bị phá hủy, suy yếu và không có khả năng để phục hồi tái tạo. Vì vậy, biện pháp tốt nhất để ngăn chặn tình trạng này chính là dùng găng tay cao su để bảo vệ tay, chân, đồ bảo hộ bảo vệ toàn thân.

Nguyên nhân thời tiết

Có thể nói rằng, thời tiết là nguyên do gây ra không ít bệnh lý cho chúng ta hiện nay, trong đó bao gồm cả bệnh á sừng, làm khởi phát và khiến bệnh trở nặng. Đặc biệt khi thời tiết có độ ẩm quá thấp, khô hanh liên tục sẽ làm cho da bị mất nước nhanh chóng và ngày càng khô hơn.

Mắc á sừng bởi di truyền

Có thể bạn chưa biết, á sừng hoàn toàn có thể khởi phát do yếu tố di truyền. Dựa vào con số ghi nhận được trong khoảng thời gian gần đây, tỷ lệ ca mắc bệnh lý này do di truyền từ ông bà, cha mẹ lên tới 45%. Vậy nên, nếu bạn bị bệnh, khả năng con cái sau khi ra đời mắc bệnh cũng sẽ khá cao.

Cơ thể không đủ dưỡng chất

Các chất dưỡng là yếu tố rất quan trọng, cần thiết tham gia vào việc hình thành và phát triển, giúp cơ thể duy trì tốt những hoạt động sinh hoạt mỗi ngày. Tuy nhiên, khi bạn bị thiếu một hoặc nhiều nhóm chất khác nhau sẽ gây ảnh hưởng lớn tới sức khỏe nói chung, hệ miễn dịch nói riêng. Đặc biệt các chất là vitamin A, E, C, D, đều khiến bệnh dễ khởi phát.

Đường lây truyền

Vậy á sừng có khả năng lây nhiễm không? Thắc mắc này được rất nhiều người đặt ra khi bản thân hoặc trong gia đình có người bị bệnh. Theo chia sẻ từ các chuyên gia của Vietmec, á sừng là dạng bệnh lý da liễu phổ biến tuy vậy nó không có khả năng lây truyền từ người bệnh sang người khoẻ mạnh.

Do đó, bệnh nhân mắc á sừng hoàn toàn có thể sinh hoạt bình thường với các thành viên khác trong gia đình. Tuy nhiên chúng ta không vì vậy mà xem thường, thờ ơ với bệnh, cần phải thăm khám cũng như chữa trị từ sớm, tránh để bệnh có điều kiện phát triển mạnh hơn.

Bên cạnh đó, nếu bạn có người thân, bạn bè bị bệnh, không nên kỳ thị, xa lánh. Thay vào đó hay chia sẻ và cùng người bệnh tìm hiểu các cách chữa trị tốt nhất, đảm bảo hiệu quả, lành tính nhất để nhanh chóng đẩy lùi bệnh.

Biến chứng

Có không ít bệnh nhân cho rằng á sừng là bệnh lý da liễu không nguy hiểm. Nhưng thực tế đây là quan điểm hoàn toàn sai. Bởi việc chủ quan không chữa trị hoặc tự mua thuốc về uống, bôi tại nhà lại là nguyên do tác động làm cho bệnh ngày càng có xu hướng nghiêm trọng hơn, tái phát liên tục và khó khăn để có thể chữa dứt điểm.

Mặc dù ở thời điểm hiện tại chúng ta chưa có ca bệnh nào cho thấy tính mạng bệnh nhân bị đe dọa, nhưng các biểu hiện khó chịu bạn gặp phải không ít. Những sinh hoạt, hoạt động lao động hàng ngày đều bị tác động tiêu cực, đồng thời nguy cơ xảy ra biến chứng cũng cao hơn.

Những hậu quả bệnh nhân có thể gặp phải gồm:

  • Chức năng hoạt động của da bị giảm thiểu

Da là bộ phận có chức năng bảo vệ cho toàn bộ cơ thể khỏi những tiêu cực từ môi trường, hạn chế tình trạng mất nước. Nhưng khi xảy ra các tổn thương, điển hình là á sừng sẽ khiến da bong tróc hết lớp này tới lớp khác, chữa trị sai cách làm chúng bị suy yếu và nhiệm vụ bảo vệ cơ thể theo đó bị giảm thiểu rõ rệt. Cùng với đó, da bị bong tróc gây mất thẩm mỹ, khiến nhiều người cảm thấy tự ti khi tiếp xúc với những người khác.

  • Da có nguy cơ hoại tử và bội nhiễm

Biến chứng thứ hai mà bệnh nhân có thể gặp phải đó là bị hoại tử, bội nhiễm vùng da mắc bệnh. Bởi lúc này, các lỗ chân lông cũng đã bị tổn thương, chúng bít tắc, không thoát mồ hôi khiến cho vết bẩn bị tích tụ ở trong. Bệnh nhân sẽ nhanh chóng cảm thấy khó chịu, ngứa ngáy, muốn gãi liên tục. Khi gãi làm da bị xước, những vi khuẩn từ bên ngoài nhanh chóng xâm nhập, sinh sôi và phát triển thành bệnh, nặng nhất chính là bội nhiễm, hoại tử tế bào.

Các bác sĩ cũng cho biết, nhóm vi khuẩn đặc biệt nguy hiểm mà chúng ta cần lưu ý đó là vi khuẩn mủ xanh, tụ cầu vàng. Chúng là các loại khuẩn rất hại da, dễ gây ra hoại tử.

  • Á sừng làm nhiễm trùng máu

Như chúng tôi vừa trình bày ở trên, da chính là phần bảo vệ cơ thể, nhưng một khi bị suy yếu sẽ nhanh chóng tạo điều kiện cho vi khuẩn đi vào cơ thể, xâm nhập máu và dẫn tới nhiễm trùng. Ngoài ra, vi khuẩn còn có thể gây bệnh viêm nhiễm rất nguy hiểm như: Biến dạng khớp, bại liệt, viêm tủy xương hay bệnh lý liên quan tới tim mạch.

Chẩn đoán và điều trị

Biện pháp điều trị

Nếu không sớm có các phương pháp để chữa trị bệnh á sừng, sức khỏe cũng như hoạt động sinh hoạt của bệnh nhân đều trực tiếp bị ảnh hưởng. Đặc biệt ngoại hình sẽ bị tác động không ít, khiến nhiều người lo lắng, e ngại khi giao tiếp xã hội, đặc biệt trong công việc. Do đó, các bác sĩ cho biết, bạn cần sớm tới bệnh viện để được thăm khám và chữa trị ngay từ khi bệnh mới khởi phát.

Mẹo dân gian trị á sừng

Dân gian ta từ lâu đã có vô số bài thuốc trị các bệnh về da liễu với những nguyên liệu quen thuộc, dễ kiếm, chi phí thấp và cách thực hiện lại rất đơn giản. Cụ thể như sau:

Lá lốt

Đông y quan niệm rằng, lá lốt là vị thuốc có tính ấm, giúp giảm đau, chống phong hàn, trị cảm lạnh, đau đầu, nôn mửa, làm lành những vết thương. Đồng thời, tác dụng nổi bật nhất phải kể đến chính là kháng khuẩn và chống viêm.

Cách thực hiện:

  • Rửa sạch một nắm lá lốt, ngâm với nước muối loãng thêm khoảng 10 phút. Sau đó nấu lá lốt với 1 lít nước cùng một chút muối hạt
  • Khi nước đã sôi, bạn để cho nguội bớt và ngâm chân tay trực tiếp đến khi nước nguội hẳn.
  • Ngoài ra có thể sắc lá lốt lấy nước uống hàng ngày hoặc giã nát lá lốt để đắp lên da.

Vòi voi

Khi nhắc đến các mẹo dân gian trị á sừng, có không ít người chia sẻ rằng đây là nguyên liệu trị bệnh khá hiệu quả và an toàn. Bạn có thể thực hiện đơn giản ngay tại nhà như sau.

Cách thực hiện:

  • Nhặt vòi voi và rửa sạch, ngâm nước muối loãng.
  • Tiếp đó giã nhuyễn vòi voi với muối trắng, hỗn hợp thu được sẽ đắp lên da và bọc lại bằng vải sạch, để qua đêm tới hôm sau rửa sạch sẽ.

Lá trầu không

Lá trầu không cũng là nguyên liệu được nhiều bệnh nhân sử dụng nhằm chống viêm, kháng khuẩn đối với nhiều chứng bệnh. Khi muốn chữa á sừng tại nhà, bạn hãy tham khảo cách làm sau.

Cách thực hiện:

  • Rửa sạch lá trầu không, sau đó nấu nước để uống như nước lọc hàng ngày.
  • Bạn cũng có thể dùng trầu không nấu nước tắm hoặc giã nát với một chút nước lọc nhằm chắt nước cốt để đắp lên da.

Những mẹo dân gian này  cho hiệu quả tốt, an toàn, lành tính nhưng không thể chữa trị dứt điểm bệnh. Vì vậy, bệnh nhân vẫn cần áp dụng các phác đồ chữa trị chuyên biệt để đẩy lùi bệnh một cách tốt nhất.

Hướng chữa trị á sừng trong Tây y

Đây là giải pháp được đa số bệnh nhân lựa chọn khi mắc á sừng. Sau khi đã được thăm khám cụ thể, xác định được chính xác nguyên do khởi phát, bác sĩ sẽ kê cho bệnh nhân các đơn thuốc phù hợp. Tương tự như những bệnh vảy nến, chàm, tổ đỉa, á sừng được chữa trị bằng các loại thuốc uống và bôi.

Một số thuốc chữa bệnh á sừng được sử dụng chủ yếu là:

  • Nhóm thuốc kháng sinh, giảm đau,
  • Thuốc chứa Corticoid, thuốc acid Salicylic,...
  • Nhóm kem bôi với các thành phần hoạt chất đặc trị á sừng.

Bệnh nhân cần lưu ý rằng thuốc phải được sử dụng theo đơn của các bác sĩ, không tự ý mua thuốc về chữa tại nhà khi chưa biết bệnh xảy ra do nguyên nhân nào, mức độ ra sao. Dùng sai thuốc có thể khiến bệnh nặng hơn và bệnh nhân dễ gặp các tác dụng phụ.

Lối sống và biện pháp khắc phục tại nhà

Để quá trình trị á sừng diễn ra thuận lợi nhất, người bệnh cần chú ý tới những điều dưới đây:

  • Phải thăm khám tại các cơ sở y tế để được bác sĩ chẩn đoán, kê đơn thuốc phù hợp. Người bệnh không tự ý mua thuốc về dùng tại nhà để tránh xảy ra các tác dụng phụ ngoài ý muốn.
  • Bệnh cần phải kiên trì chữa trị để đạt được hiệu quả tốt nhất. Đồng thời bệnh nhân không tự ý tăng liều, giảm liều hoặc thay đổi đơn thuốc khi bác sĩ chưa cho phép.
  • Với các mẹo dân gian, nếu sau một thời gian sử dụng nhưng không thấy á sừng thuyên giảm, bạn cần lựa chọn các cách chữa khác phù hợp hơn.
  • Nếu thấy cơ thể có những triệu chứng khác lạ trong quá trình trị bệnh, cần thông báo sớm với các bác sĩ.
  • Bệnh nhân cũng nên lưu ý tới chế độ sinh hoạt, vệ sinh cơ thể hàng ngày để á sừng không phát triển mạnh hơn.

Á sừng là chứng bệnh da liễu gây ra không ít phiền toái, làm ảnh hưởng đến đời sống của người bệnh. Vì vậy, bạn cần sớm tới các cơ sở y tế để thăm khám, chữa trị kịp thời, tuân thủ theo đúng chỉ dẫn từ bác sĩ chuyên khoa.

Chuyên sâu

Câu hỏi thường gặp

Người bị bệnh á sừng nên kiêng các nhóm thực phẩm sau để không làm bệnh trở nặng:

  • Thực phẩm cay nóng: Ớt, tiêu, mù tạt, …
  • Thịt đỏ: Thịt bò, thịt dê, thịt gia cầm, …
  • Rau củ, dưa muối
  • Hải sản, đồ uống có chất kích thích
  • Thực phẩm chiên rán nhiều dầu mỡ, đường
Xem chi tiết

Bệnh á sừng có thể được kiểm soát và giảm triệu chứng thông qua các biện pháp chăm sóc da và điều trị, nhưng không có phương pháp chữa trị dứt điểm. Việc giảm triệu chứng và ngăn chặn sự tiến triển của bệnh phụ thuộc vào nguyên nhân cụ thể gây ra bệnh.

Xem chi tiết
Bác sĩ và Cơ sở
Chọn địa điểm
  • Chuyên gia
  • Cơ sở
Bác Sĩ Lê Hữu Tuấn
Bác Sĩ Lê Hữu Tuấn
Lương Y Đỗ Minh Tuấn
Lương Y Đỗ Minh Tuấn
TS.BS Nguyễn Thị Vân Anh
Verified
Chăm sóc tại Vietmec

Tải về ứng dụng

Ứng dụng Chăm sóc sức khỏe cho gia đình bạn

Mỗi ngày bận rộn trôi qua, chúng ta lại vô tình lãng quên tài sản quý giá nhất của mình: Sức khỏe. Hãy để VIETMEC trở thành một cánh tay đắc lực chăm sóc và gìn giữ tài sản đó cho bạn và cả gia đình.

Tải ngay cho IOS Tải ngay cho Android