Viêm Đa Khớp

Tổng quan

Viêm đa khớp thường khởi phát do có liên quan đến các bệnh lý tự miễn hoặc do nhiễm virus. Bệnh lý này cần được phát hiện và điều trị đúng cách ngay từ sớm để tránh phát sinh biến chứng nghiêm trọng. Bài viết dưới đây là tổng hợp những thông tin cần biết về bệnh viêm đa khớp, bạn có thể tham khảo để hiểu rõ hơn.

Định nghĩa

Viêm đa khớp là hiện tượng viêm xảy ra trên 5 khớp cùng một lúc. Lúc này, các khớp bị tổn thương sẽ có các triệu chứng như đau nhức, sưng tấy, nóng đỏ,... Các triệu chứng của bệnh viêm đa khớp có thể diễn ra ở mức độ cấp tính hoặc mãn tính. Nếu tình trạng viêm khớp xảy ra sau một đợt nhiễm trùng thì khả năng cao sẽ tiến triển thành một loại bệnh tự miễn cụ thể. Ví dụ như viêm khớp dạng thấp, lupus ban đỏ,...

Chuyên gia cho biết, viêm đa khớp là thuật ngữ chuyên khoa dùng để chỉ tình trạng viêm khớp chứ không đề cập đến loại viêm khớp. Vì thế, viêm đa khớp có thể dùng để chỉ rất nhiều loại bệnh viêm khớp như viêm khớp dạng thấp, viêm khớp nhiễm trùng, viêm khớp vảy nến, viêm khớp thoái hóa,...

Viêm đa khớp có thể khởi phát ở bất kỳ đối tượng nào nhưng thường gặp nhất là người ngoài độ tuổi trung niên. Đây được xem là nguyên nhân hàng đầu gây ra tình trạng bại liệt hoặc suy giảm khả năng vận động. Có khoảng 80% trường hợp bệnh bị giới hạn khả năng vận động và 25% trường hợp bị bại liệt vĩnh viễn.

Hình ảnh

Triệu chứng và nguyên nhân

Triệu chứng

Triệu chứng của bệnh viêm đa khớp cũng tương tự như bệnh viêm khớp dạng thấp hoặc các bệnh lý tự miễn khác. Chúng có thể xuất hiện đột ngột hoặc phát triển dần theo thời gian. Một số triệu chứng đặc trưng của bệnh lý này là:

- Giai đoạn khởi phát:

  • Khi bệnh mới khởi phát, người bệnh sẽ phải đối mặt với một số triệu chứng toàn thân như đổ mồ hôi, sốt nhẹ, mệt mỏi, gầy sút cân, tê đầu chi,...
  • Các triệu chứng ở trên thường diễn ra trong khoảng vài tuần rồi bước sang giai đoạn toàn phát.

- Giai đoạn toàn phát:

  • Sưng nóng và đau nhức tại các khớp bị viêm khiến phạm vi chuyển động bị hạn chế. Các khớp bị viêm có tính chất đối xứng nhau qua hai bên cơ thể.
  • Bị cứng khớp hoặc đau khớp vào mỗi buổi sáng sau khi ngủ dậy. Người bệnh cần phải xoa bóp từ 10 - 15 phút mới có thể cử động được.
  • Các triệu chứng của bệnh sẽ được cải thiện khi bạn động và nghiêm trọng hơn khi nghĩ ngơi hoặc sau thời gian dài không hoạt động.
  • Xuất hiện các hạt bên dưới da ở khu vực trên xương hoặc gần khớp.
  • Bị sốt cao trên 41 độ, da xanh xao, gầy sút cân, cơ thể luôn trong trạng thái mệt mỏi.

Nguyên Nhân

Bệnh viêm đa khớp khởi phát có liên quan đến yếu tố di truyền, đặc biệt là những người có mang loại protein làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh. Ngoài ra, bệnh cũng có thể khởi phát sau khi cơ thể bị nhiễm trùng. Khi tác nhân gây hại xâm nhập vào cơ thể sẽ kích thích hoạt động của hệ miễn dịch và kích thích phản ứng viêm xảy ra, điều này đã khiến cho nhiều khớp trên cơ thể bị viêm cùng lúc.

Một số yếu tố làm gia tăng nguy cơ bị viêm đa khớp là:

  • Nữ giới dễ mắc bệnh hơn so với nam giới.
  • Người lớn tuổi có nguy cơ khởi phát bệnh cao hơn so với người trẻ tuổi.
  • Thói quen sinh hoạt kém lành mạnh như nghiện thuốc lá, lạm dụng rượu bia hoặc chất kích thích.
  • Tiền sử gia đình có người mắc bệnh viêm khớp hoặc các bệnh lý về xương khớp khác.

Biến chứng

Các triệu chứng của bệnh viêm đa khớp khiến người bệnh cảm thấy rất khó chịu và làm suy giảm chất lượng cuộc sống hàng ngày. Nếu bạn chủ quan trong việc điều trị còn gây ảnh hưởng đến các cơ quan và bộ phận khác trên cơ thể. Một số biến chứng có thể xảy ra khi bị viêm đa khớp là:

  • Khi bệnh viêm đa khớp tiến triển sang giai đoạn mãn tính sẽ gây tổn thương khớp vĩnh viễn và gây ra một số vấn đề tại cột sống. Bị dính khớp và teo cơ, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động, có thể dẫn đến tàn phế.
  • Ảnh hưởng đến hàng loạt các cơ quan khác như phổi (khó thở và ho mãn tính), mắt (khô mắt và viêm lòng trắng), da (phát ban và nổi u dưới da), tim (đau ngực).

Thống kê y khoa cho biết, có khoảng 30% trường hợp bệnh gặp phải các vấn đề về tim mạch, làm gia tăng nguy cơ bị đau tim và đột quỵ. Nữ giới bị viêm đa khớp còn gặp khó khăn trong việc thụ thai, tình trạng này chiếm khoảng 25% trường hợp nữ giới mắc bệnh. Với những trường hợp nặng còn khiến người bệnh rơi vào tình trạng trầm cảm hoặc rối loạn tâm thần.

Ngay khi thấy bản thân có các triệu chứng của bệnh, bạn cần đến bệnh viện để được thăm khám và chẩn đoán bệnh. Dựa vào kết quả chẩn đoán, bác sĩ sẽ tư vấn cho người bệnh phương pháp điều trị và chăm sóc cho phù hợp.

Chẩn đoán và điều trị

Biện pháp điều trị

Viêm đa khớp thường xảy ra do có liên quan đến các bệnh lý tự miễn. Vì thế, bác sĩ cần phải xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh để có thể đưa ra phác đồ điều trị sao cho phù hợp. Lúc này, bác sĩ sẽ dựa vào tính chất cơn đau cùng với các triệu chứng có liên quan để xác định loại viêm khớp. Một số loại xét nghiệm cận lâm sàng thường được chỉ định thực hiện để hỗ trợ chẩn đoán bệnh là chụp x-quang, chụp MRI, siêu âm cơ xương, phân tích dịch khớp và xét nghiệm virus.

Nếu nghi ngờ bị viêm khớp dạng thấp, bác sĩ sẽ yêu cầu làm xét nghiệm máu và xét nghiệm yếu tố dạng thấp để chẩn đoán bệnh. Xét nghiệm huyết thanh cũng có thể được chỉ định thực hiện để xác định các kháng nguyên có trong cơ thể, giúp xác định bệnh tự miễn cụ thể.

Sau khi đã có chẩn đoán chính xác về bệnh lý, bác sĩ sẽ tư vấn cho người bệnh phương pháp điều trị phù hợp. Thông thường, bác sĩ sẽ yêu cầu người bệnh phối hợp điều trị bằng nhiều cách khác nhau giúp tình trạng bệnh nhanh chóng được cải thiện. Ví dụ như ăn uống khoa học, tập luyện tích cực, ăn uống, điều chỉnh lại lối sống,... Dưới đây là hướng dẫn cụ thể bạn có thể tham khảo:

Dùng thuốc

Khi bị viêm đa khớp, bác sĩ thường sẽ chỉ định dùng thuốc để kiểm soát các triệu chứng của bệnh và đẩy lùi phản ứng viêm đang xảy ra bên trong cơ thể. Thuốc Tây y mang lại hiệu quả điều trị nhanh chóng nhưng rất dễ phát sinh tác dụng phụ gây hại đến sức khỏe. Vì thế, người bệnh cần tuân thủ theo đúng hướng dẫn dùng thuốc mà bác sĩ đã đưa ra. Các loại thuốc đó là:

  • Thuốc giảm đau: Có tác dụng giảm đau nhức, viêm sưng và tấy đỏ tại khớp tạm thời. Thường dùng là acetaminophen, tramadol,...
  • Thuốc chống viêm không steroid: Thuốc có tác dụng chống viêm và giảm đau. Thường dùng là Ibuprofen, naproxen và diclofenac.
  • Thuốc corticosteroid: Được kê đơn điều trị với những trường hợp bị viêm đa khớp có liên quan đến bệnh lý tự miễn. Loại thuốc này có tác dụng ức chế hoạt động của hệ miễn dịch, ngăn ngừa phản ứng viêm tiếp tục xảy ra.
  • Thuốc chống thấp khớp tác dụng chậm: Tác dụng của nhóm thuốc này là ức chế hoạt động của hệ thống miễn dịch, giúp điều trị bệnh viêm khớp dạng thấp. Thường được kê đơn là Methotrexate.
  • Thuốc sinh học: Thuốc có tác dụng điều chỉnh hoạt động của hệ miễn dịch và ngăn chặn phản ứng viêm tiếp tục xảy ra. Được kê đơn phổ biến là Embrel và Remicade.

Dùng thuốc Tây y trị bệnh theo đơn kê của bác sĩ chuyên khoa
Dùng thuốc Tây y trị bệnh theo đơn kê của bác sĩ chuyên khoa

Vật lý trị liệu

Thông thường, bác sĩ sẽ yêu cầu người bệnh dùng thuốc kết hợp với vật lý trị liệu để điều trị bệnh viêm đa khớp. Mục đích của việc vật lý trị liệu là cải thiện khả năng vận động và tăng cường sức mạnh cơ bắp quanh khớp. Một số phương pháp trong vật lý trị liệu còn có tác dụng làm dịu cơn đau tức thời, giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn. Các phương pháp vật lý trị liệu được áp dụng phổ biến trong điều trị bệnh là:

  • Nhiệt trị liệu: Nhiệt trị liệu có tác dụng cải thiện tuần hoàn máu bên trong cơ thể và hỗ trợ đẩy lùi phản ứng viêm. Tuy nhiên, bạn không nên tiến hành nhiệt trị liệu khi khớp đang bị sưng phù hoặc có dấu hiệu tràn dịch.
  • Laser: Chuyên gia sẽ sử dụng ánh sáng đơn sắc từ máy laser công suất thấp để chiếu vào các huyệt đạo trên cơ thể nhằm mục đích đả thông kinh mạch, giảm đau nhức và sưng viêm. Trong quá trình triệu liệu, người bệnh sẽ không có cảm giác đau nhức và không có nguy cơ bị nhiễm khuẩn.
  • Sóng ngắn: Dùng các bước sóng ngắn để kích thích vào vị trí khớp bị tổn thương giúp giảm đau. Phương pháp trị liệu này rất thích hợp áp dụng với những khớp bị tổn thương có kích thước trung bình hoặc lớn.
  • Hồng ngoại: Trong quá trình trị liệu, bác sĩ sẽ chiếu đèn hồng ngoại vào các khớp bị tổn thương để chữa lành phản ứng viêm. Sau trị liệu, da sẽ bị ửng đỏ bên ngoài và nhanh chóng hết sau vài ngày.

Thực hiện vật lý trị liệu chữa viêm đa khớp có độ an toàn cao và không phát sinh tác dụng phụ gây hại đến sức khỏe. Tuy nhiên, hiệu quả mà phương pháp này mang lại khá chậm, bạn cần phải thực hiện trong thời gian khá dài để có thể phục hồi chức năng khớp. Tốt nhất, người bệnh nên kiên trì trị liệu theo đúng phác đồ mà bác sĩ chuyên khoa đã đưa ra.

Dùng bài thuốc dân gian

Khi bệnh viêm đa khớp gây ra triệu chứng đau nhức tại khớp ở mức độ nhẹ, bạn không nên lạm dụng thuốc Tây y để giảm đau. Thay vào đó, bạn có thể sử dụng các bài thuốc được lưu truyền trong dân gian để cải thiện. Nguồn gốc của các bài thuốc này là từ thảo dược tự nhiên nên rất lành tính và an toàn đối với sức khỏe. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về cách thực hiện bạn có thể tham khảo:

Bài thuốc từ rễ cây xấu hổ: Rễ cây xấu hổ đem đi rửa sạch sẽ rồi vớt ra để cho ráo. Tẩm rượu 35 - 45 độ vào trong dược liệu rồi cho vào chảo rang khô. Sau đó, đem dược liệu đã sao đi sắc cùng với 600ml. Sắc cho đến khi nước cạn còn một nửa thì tắt bếp, chắt lấy lượng nước thu được rồi chia thành 3 phần dùng để uống trong ngày. Sử dụng bài thuốc này liên tục trong 1 tuần bạn sẽ thấy được hiệu quả mang lại.

Bài thuốc từ lá lốt: Rửa sạch 15 - 30 gram lá lốt tươi rồi đem đi sắc cùng với 2 bát nước. Sắc cho đến khi nước cạn còn một nửa thì tắt bếp. Chắt lấy lượng nước sắc thu được, sử dụng để uống vào sau bữa tối. Sử dụng thuốc liên tục trong 10 ngày bạn sẽ thấy triệu chứng của bệnh dần chuyển biến tốt.

Bài thuốc từ ngải cứu: Chuẩn bị ngải cứu, gừng và hành. Đem ba dược liệu trên đi rửa sạch, giã nát rồi cho vào chảo sao nóng. Sau đó, đắp hỗn hợp trên lên vùng khớp bị sưng đau từ 15 - 20 phút. Áp dụng cách này liên tục trong 1 tuần cho đến khi khớp hết sưng đau thì ngừng.

Phẫu thuật

Với những trường hợp viêm đa khớp gây tổn thương khớp ở mức độ nghiêm trọng và không thể cải thiện bằng phương pháp điều trị nội khoa, bác sĩ sẽ xem xét và chỉ định làm phẫu thuật. Dựa vào tình trạng bệnh ở từng trường hợp cụ thể mà mục đích phẫu thuật sẽ có sự khác nhau. Cụ thể là:

  • Loại bỏ màng hoạt dịch bị tổn thương ở khớp cổ tay, ngón tay và bàn tay.
  • Loại bỏ khớp bị hư hỏng và thay thế bằng khớp nhân tạo giúp duy trì khả năng vận động của khớp.
  • Hợp nhất các khớp nhỏ bằng cách loại bỏ hai đầu xương trong ổ khớp và kết nối chúng lại với nhau.

Phẫu thuật giúp cải thiện được các triệu chứng của bệnh nhưng không thể giải quyết dứt điểm nguyên nhân gây viêm. Sau phẫu thuật, khả năng vận động của người bệnh sẽ được cải thiện nhưng phản ứng viêm vẫn có thể tái phát trở lại. Vì thế, ngoài việc phẫu thuật người bệnh cũng cần tuân thủ theo đúng hướng dẫn điều trị của bác sĩ chuyên khoa để có thể mang lại hiệu quả tốt nhất.

Lối sống và biện pháp khắc phục tại nhà

Ngoài việc điều trị chuyên khoa, người bệnh cũng nên có các biện pháp chăm sóc tại nhà đúng cách giúp hỗ trợ cải thiện triệu chứng của bệnh. Dưới đây là hướng dẫn cụ thể bạn có thể tham khảo:

  • Kiểm soát cân nặng ở mức hợp lý để tránh gia tăng áp lực lên các khớp xương trên cơ thể và ngăn ngừa các tổn thương khớp trong tương lai.
  • Tập luyện thể dục thể thao đều đặn mỗi ngày với cường độ phù hợp giúp cải thiện độ linh hoạt của khớp, tăng sức mạnh cơ bắp và giúp khớp có thể hoạt động tốt hơn.
  • Khi cơn đau khởi phát ở mức độ nhẹ, bạn không nên lạm dụng thuốc giảm đau mà hãy áp dụng các mẹo giảm đau đơn giản như chườm nóng, chườm lạnh,...
  • Điều chỉnh lại chế độ ăn uống hàng ngày sao cho phù hợp với tình trạng sức khỏe của bản thân. Các loại thực phẩm mà bạn nên tăng cường sử dụng là rau xanh, trái cây, thực phẩm có tác dụng chống viêm,...
  • Duy trì lối sống tích cực như giữ ấm cơ thể khi trời chuyển lạnh, loại bỏ các thói quen xấu gây ảnh hưởng không tốt đến khớp, không mang vác đồ nặng hay làm việc quá sức, sử dụng thiết bị hỗ trợ bảo vệ khớp, khám sức khỏe định kỳ,...

Viêm đa khớp có thể khởi phát do ảnh hưởng từ nhiều bệnh lý khác nhau. Khi có các dấu hiệu của bệnh, bạn cần thăm khám chuyên khoa để xác định chính xác loại viêm khớp và tiến hành điều trị đúng cách ngay từ sớm. Nếu chủ quan trong việc điều trị, khớp sẽ bị tổn thương vĩnh viễn và phát sinh ra nhiều biến chứng khác gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.

Bác sĩ và Cơ sở
Chọn địa điểm
  • Chuyên gia
  • Cơ sở
Bác Sĩ Lê Hữu Tuấn
Bác Sĩ Lê Hữu Tuấn
Bác sĩ Nguyễn Thị Tuyết Lan
Bác sĩ Nguyễn Thị Tuyết Lan
Lương Y Đỗ Minh Tuấn
Lương Y Đỗ Minh Tuấn
TS.BS Nguyễn Thị Vân Anh
Verified
Chăm sóc tại Vietmec

Tải về ứng dụng

Ứng dụng Chăm sóc sức khỏe cho gia đình bạn

Mỗi ngày bận rộn trôi qua, chúng ta lại vô tình lãng quên tài sản quý giá nhất của mình: Sức khỏe. Hãy để VIETMEC trở thành một cánh tay đắc lực chăm sóc và gìn giữ tài sản đó cho bạn và cả gia đình.

Tải ngay cho IOS Tải ngay cho Android