Thoát Vị Bao Hoạt Dịch Cổ Tay

Tổng quan

Thoát vị bao hoạt dịch cổ tay là sự hình thành của khối u nang chứa đầy dịch tại cơ quan này. Khi khối u phát triển với kích thước lớn sẽ chèn ép lên dây thần kinh và gây ra triệu chứng đau nhức khá khó chịu. Điều này đã khiến cho khả năng chuyển động của khớp bị ảnh hưởng và gây ra nhiều phiền toái trong đời sống sinh hoạt hàng ngày.

Định nghĩa

Thoát vị bao hoạt dịch cổ tay hay còn được gọi là u bao hoạt dịch cổ tay. Đặc trưng của bệnh lý này là xuất hiện khối u hoạt dịch tại khớp cổ tay hoặc đường đi của gân vùng cổ tay. Đây là khối u lành tính, chứa đầy chất lỏng và không có khả năng tiến triển sang ung thư. Hình dáng của khối u này có thể là tròn hoặc hình bầu dục. Kích thước khối u cũng khá đa dạng, có thể nhỏ như hạt đậu nhưng cũng có thể phát triển lớn với đường kính lên đến 2.5cm. Theo thời gian, chúng có thể phát triển về kích thước nhưng không thể lan rộng đến các vị trí xung quanh.

Chuyên gia cho biết, bệnh lý này thường khởi phát ở những người trong độ tuổi 20 – 50 và nữ giới sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn nam giới. Sau khi hình thành, các khối u này sẽ không gây ra triệu chứng bất thường và có thể tự khỏi theo thời gian mà không cần điều trị. Nhưng cũng có nhiều trường hợp, khối u dần phát triển với kích thước lớn và chèn ép lên rễ thần kinh xung quanh.  Lúc này, người bệnh sẽ có triệu chứng đau nhức khá khó chịu và làm giảm khả năng vận động. Ở những trường hợp này, bác sĩ sẽ yêu cầu chọc hút dịch hoặc phẫu thuật để loại bỏ khối u.

Hình ảnh

Triệu chứng và nguyên nhân

Triệu chứng

Xuất hiện khối u bao hoạt dịch ở bàn tay hoặc cổ tay là triệu chứng đặc trưng của bệnh lý này. Khối u có thể cứng hoặc mềm và không thể tự di chuyển bên dưới da. Theo thời gian, khối u này sẽ gia tăng về kích thước hoặc tự biến mất. Dưới đây là một số dấu hiệu nhận biết bệnh bạn có thể tham khảo:

  • Xuất hiện khối u nang có hình tròn hoặc hình bầu dục dọc theo đường đi của gân, khớp cổ tay, khớp bàn tay, gốc ngón tay hoặc đầu khớp cuối của ngón tay.
  • Đường kính của khối u nang này khá đa dạng và dưới 2.5cm. Khi khối u mới phát triển với kích thước nhỏ sẽ không gây ra dấu hiệu bất thường nên khó phát hiện.
  • Theo thời gian, kích thước của khối u có thể tăng hoặc giảm. Nếu khối u phát triển với kích thước lớn sẽ chèn ép lên dây thần kinh và gây ra các triệu chứng như đau nhức, ngứa ran, tê tay hoặc yếu cơ.
  • Khối u xuất hiện ở bàn tay hoặc cổ tay sẽ khiến người bệnh gặp khó khăn trong việc cầm nắm. Tuy nhiên, tình trạng này thường diễn ra với mức độ không quá nghiêm trọng.

Sự xuất hiện khối u tại khớp cổ tay cũng có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý khác như u mỡ, u xương cổ tay, u tế bào khổng lồ,… Khi có dấu hiệu của bệnh, bạn cần thăm khám chuyên khoa để xác định nguyên nhân cũng như đánh giá mức độ nghiêm trọng của bệnh lý. Dựa vào đó, bác sĩ sẽ lên phác đồ điều trị sao cho phù hợp.

Nguyên Nhân

Bệnh thoát vị bao hoạt dịch cổ tay hình thành khi chất lỏng hoạt dịch bên trong bao hoạt dịch bị rò rỉ ra bên ngoài. Chất lỏng trong khối u hoạt dịch có tính chất tương tự chất lỏng bên trong bao hoạt dịch, sền sệt trông như thạch. Hiện tại, y học hiện đại vẫn chưa xác định được nguyên nhân chính xác gây ra bệnh lý này. Nhưng hầu hết các trường hợp đều khởi phát bệnh sau khi khớp cổ tay bị tổn thương.

Dưới đây là một số yếu tố làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh mà chúng tôi tổng hợp được bạn có thể tham khảo:

  • Nữ giới có nguy cơ mắc bệnh cao gấp 3 lần so với nam giới
  • Bệnh thường khởi phát ở những người trong độ tuổi từ 20 -50
  • Tiền sử chấn thương tại khớp cổ tay do lạm dụng cổ tay
  • Mắc các bệnh lý nhiễm khuẩn hoặc nhiễm virus
  • Tính chất công việc phải sử dụng khớp cổ tay thường xuyên
  • Mắc bệnh viêm khớp, viêm khớp dạng thấp, tiểu đường, gout,…

Biến chứng

Chuyên gia cho biết, thoát vị bao hoạt dịch cổ tay là bệnh lý không quá nguy hiểm và không thể đe dọa đến tính mạng của người bệnh. Nhưng nếu khối u phát triển với kích thước quá lớn có thể gây ra một số ảnh hưởng sau đây:

  • Khối u chèn ép lên dây thần kinh gây đau nhức dữ dội và khiến khả năng vận động tại khớp bị hạn chế.
  • Việc hạn chế vận động khớp trong thời gian dài sẽ gây ra tình trạng cứng khớp, khiến hoạt động của khớp trở nên kém linh hoạt hơn bình thường.
  • U bao hoạt dịch xuất hiện ở khớp cổ tay khi chuyển biến nặng có thể bị nhiễm trùng và biến chứng sang viêm khớp nhiễm trùng.
  • Sự xuất hiện của khối u trên cổ tay sẽ gây mất thẩm mỹ, khiến người bệnh cảm thấy tự ti khi giao tiếp.

Khi khối u ở cổ tay phát triển với kích thước lớn gây ảnh hưởng đến khả năng vận động, người bệnh cần tiến hành thăm khám chuyên khoa để đánh giá mức độ nghiêm trọng của bệnh lý và được hướng dẫn điều trị đúng cách. Nếu bạn chủ quan trong việc điều trị sẽ gây ra một số ảnh hưởng nhất định.

Phòng ngừa

Bệnh thoát vị bao hoạt dịch cổ tay hiện vẫn chưa được y khoa xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh. Điều này đã khiến bạn gặp khó khăn trong việc đưa ra biện pháp phòng ngừa. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể hạn chế nguy cơ khởi phát bệnh thông qua những lưu ý sau đây:

  • Tránh thực hiện các cử động mạnh tại khớp hoặc lặp lại một động tác tại cổ tay trong thời gian dài. Thay vào đó, hãy dành thời gian nghỉ ngơi sau mỗi giờ làm việc giúp làm thư giãn khớp và hạn chế gây tổn thương đến bao hoạt dịch.
  • Kiểm soát tốt các bệnh lý mãn tính làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh như viêm khớp dạng thấp, tiểu đường,… Thăm khám chuyên khoa ngay khi xuất hiện triệu chứng bất thường.
  • Hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời để ngăn chặn sự phát triển quá mức của các gốc tự do bên trong cơ thể. Cách này có tác dụng làm chậm quá trình oxy hóa tế bào và giảm sự hình thành u nang hạch.
  • Uống đủ nước mỗi ngày giúp thanh lọc cơ thể và cải thiện chức năng của các cơ quan nội tạng bên trong. Bạn cũng có lọc máu bằng cách tiêu thụ các loại thảo dược như bồ công anh, nghệ,…
  • Tăng cường bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất và omega-3 vào trong thực đơn ăn uống hàng ngày giúp cải thiện sức khỏe tổng thể và hoạt động của hệ miễn dịch. Các loại thực phẩm được chuyên gia dinh dưỡng khuyên dùng là rau xanh, trái cây tươi, các loại đậu, ngũ cốc nguyên hạt, cá béo,…
  • Dành thời gian tập luyện thể dục thể thao mỗi ngày giúp thư giãn đầu óc, cải thiện sức mạnh xương khớp và tăng cường sức đề kháng của cơ thể. Đây là thói quen sinh hoạt tốt giúp bạn phòng ngừa được nhiều bệnh lý xương khớp khác nhau.
Chẩn đoán và điều trị

Biện pháp điều trị

Khi thăm khám chuyên khoa, bác sĩ sẽ tiến hành chẩn đoán bệnh bằng cách ấn vào khối u nang để kiểm tra mức độ ảnh hưởng. Sau đó, sử dụng đèn chiếu vào khối u để kiểm tra đây là u nang rắn hay lỏng. Ngoài ra, bác sĩ sẽ yêu cầu người bệnh thực hiện thêm một số xét nghiệm cận lâm sàng cần thiết để đưa ra chẩn đoán xác định. Được áp dụng phổ biến là siêu âm, sinh thiết khối u nang, chụp MRI,…

Sau khi đã có kết quả chẩn đoán, bác sĩ sẽ lên phác đồ điều trị phù hợp với từng trường hợp cụ thể. Với những trường hợp bệnh nhẹ, bạn có thể tự điều trị tại nhà. Nhưng nếu khối u nang đã phát triển với kích thước lớn và tạo áp lực không tốt lên các cơ quan xung quanh, bạn cần điều trị chuyên khoa dưới sự hướng dẫn của bác sĩ.

Dùng thuốc Tây

Thuốc Tây y được kê đơn điều trị với những trường hợp bệnh nặng hơn, gây ra triệu chứng đau nhức ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày. Việc dùng thuốc Tây y trị bệnh cần tuân thủ theo đúng phác đồ mà bác sĩ chuyên khoa đã đưa ra để tránh phát sinh tác dụng phụ gây hại đến sức khỏe. Các loại thuốc được sử dụng phổ biến là:

  • Thuốc chống viêm không steroid: Đây là loại thuốc được kê đơn điều trị phổ biến nhất. Thuốc có tác dụng đẩy lùi triệu chứng sưng tấy tại khớp và giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn.
  • Thuốc corticosteroids: Thuốc được chỉ định sử dụng với những trường hợp viêm nặng không đáp ứng điều trị với loại thuốc ở trên. Loại thuốc này có tác dụng kháng viêm rất mạnh, tuyệt đối không được lạm dụng để tránh gây hại đến sức khỏe.
  • Thuốc kháng sinh: Với những trường hợp khởi phát bệnh do nhiễm khuẩn hoặc biến chứng sang nhiễm khuẩn, bác sĩ sẽ yêu cầu sử dụng kháng sinh để điều trị. Thuốc kháng sinh có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn gây hại, ngăn ngừa tình trạng nhiễm trùng tiếp tục phát triển lan rộng.

Can thiệp ngoại khoa

Nếu bệnh thoát vị bao hoạt dịch cổ tay gây đau nhức nghiêm trọng và ảnh hưởng đến khả năng vận động của khớp, bác sĩ sẽ đề nghị điều trị bằng phương pháp can thiệp ngoại khoa. Các thủ thuật thường được áp dụng để trị bệnh là:

  • Chọc hút dịch: Thủ thuật này được tiến hành bằng cách dùng kim dài chọc vào khối u nang để hút dịch ra bên ngoài. Sau đó, bác sĩ sẽ tiêm thuốc steroid vào khớp giúp kháng viêm và giảm đau nhức. Tuy nhiên, thủ thuật này không thể loại bỏ khối u nang một cách hoàn toàn, bệnh vẫn có thể tái phát trở lại ngay sau đó.
  • Phẫu thuật: Với những trường hợp khối u nang là hạch mãn tính hoặc có chất lỏng sệt không thể hút bằng kim, bác sĩ sẽ yêu cầu phẫu thuật để điều trị bệnh. Mục đích của việc phẫu thuật là cắt bỏ nang ở cổ tay và túi dịch bao quanh. Đây là phương pháp trị bệnh mang lại hiệu quả cao, tuy nhiên bệnh vẫn có thể tái phát trở lại sau đó nếu không được chăm sóc đúng cách.

Sau khi điều trị bệnh bằng phương pháp can thiệp ngoại khoa, người bệnh cần lên kế hoặc chăm sóc sao cho phù hợp. Lúc này, bác sĩ sẽ yêu cầu người bệnh dùng nẹp để bất động cổ tay trong vài ngày giúp làm giảm ma sát và tránh các cử động không cần thiết, hạn chế tối đa tổn thương diễn ra tại cổ tay. Ở một số trường hợp cần thiết, người bệnh sẽ được yêu cầu thực hiện vật lý trị liệu để cải thiện chức năng cổ tay. Đồng thời, người bệnh cũng nên tiến hành tái khám định kỳ để kiểm tra mức độ phục hồi tổn thương sau phẫu thuật.

Lối sống và biện pháp khắc phục tại nhà

Ở một số trường hợp, khối u nang có thể tự biến mất mà không cần điều trị chuyên khoa. Nếu bệnh chỉ diễn ra với mức độ nhẹ không gây ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như chất lượng cuộc sống hàng ngày, bạn có thể áp dụng một số biện pháp chăm sóc tại nhà để cải thiện như nghỉ ngơi, chườm nóng, sử dụng thuốc bôi ngoài da,… Ngoài ra, bạn cũng có thể áp dụng một số mẹo trị bệnh được lưu truyền trong dân gian như:

  • Bài thuốc ngâm từ quế: Đun nước sôi lên rồi vặn nhỏ lửa lại, sau đó cho quế và gừng đập dập vào đun chung. Đun trong khoảng 10 phút thì tắt bếp. Đổ nước quế ra chậu rồi dùng để ngâm tay ngay khi còn ấm. Nên ngâm trong khoảng 10 phút và để nước ngập cả phần cổ tay.
  • Bài thuốc bôi từ nghệ: Trộn đều 3 thìa cà phê bột nghệ với 2 thìa cà phê dầu dừa rồi dùng thìa trộn đều lên để tạo thành hỗn hợp mịn. Đắp hỗn hợp trên lên vùng cổ tay bị ảnh hưởng, để yên như vậy trong khoảng 20 phút rồi rửa tay lại với nước sạch.

Khi thực hiện điều trị bệnh bằng mẹo dân gian, bạn cần thường xuyên thăm khám sức khỏe định kỳ để theo dõi sự phát triển của khối u nang. Ngay khi bệnh có dấu hiệu chuyển biến xấu, cần đưa ra biện pháp xử lý đúng cách và kịp thời.

Chuyên sâu
Bác sĩ và Cơ sở
Chọn địa điểm
  • Chuyên gia
  • Cơ sở
Bác Sĩ Lê Hữu Tuấn
Bác Sĩ Lê Hữu Tuấn
Bác sĩ Nguyễn Thị Tuyết Lan
Bác sĩ Nguyễn Thị Tuyết Lan
Lương Y Đỗ Minh Tuấn
Lương Y Đỗ Minh Tuấn
TS.BS Nguyễn Thị Vân Anh
Verified
Chăm sóc tại Vietmec

Tải về ứng dụng

Ứng dụng Chăm sóc sức khỏe cho gia đình bạn

Mỗi ngày bận rộn trôi qua, chúng ta lại vô tình lãng quên tài sản quý giá nhất của mình: Sức khỏe. Hãy để VIETMEC trở thành một cánh tay đắc lực chăm sóc và gìn giữ tài sản đó cho bạn và cả gia đình.

Tải ngay cho IOS Tải ngay cho Android